Hỏi
Thưa bác sĩ,
Tôi bị chứng nhức đầu kinh niên, mỗi lần đau thì như búa bổ, mắt mờ đi muốn ói, chữa đủ thứ thuốc không khỏi. Xin bác sĩ vui lòng cho biết các nguyên nhân và cách trị. Minh
Đáp
Nhức đầu là vấn đề phức tạp và khá phổ thông vì hầu như ai cũng bị nhức đầu không khi này thì khi khác.
- Chứng đau nửa đầu
Ðây là loại nhức đầu khá thông thường mà các cụ ta gọi là Thiên Ðầu Thống (Migraine Headache)
Nhức đầu xảy ra khi mạch máu trên não co hẹp lại rồi dãn ra rất nhanh khiến thành mạch máu căng đau theo mỗi nhịp tim đập. Cơn đau bắt đầu từ phần giữa trán hoặc phía trên con mắt rồi lan ra một nửa đầu và có thể kéo dài cả mấy giờ đồng hồ, đôi khi cả hai ba ngày.
Bệnh nhân thường bị ói mửa, sợ ánh sáng và tiếng động, mất tập trung, không suy nghĩ được. Ðôi khi ngửi mùi gì lạ, leo cầu thang hay làm việc nặng nhọc cũng khiến họ nhức đầu.
Trong nhiều trường hợp, có một vài dấu hiệu báo trước như mỏi mệt, bẳn tính, bồn chồn, mắt mờ, nổ đom đóm mắt, tai ù, tê đầu ngón chân tay, chóng mặt, buồn nôn.
Các chuyên gia về nhức đầu đều nhận thấy là người mắc bệnh này thường rất nguyên tắc, làm gì cũng muốn cho toàn hảo, có phương pháp, kiềm chế tức giận cũng như không chịu dưới quyền điều khiển người khác.
Nữ giới hay bị bệnh hơn nam giới nhưng ở trẻ em thì con trai hay bị nhức nửa đầu hơn con gái.
Có giải thích cho là bán thiên đầu thống gây ra do sự thay đổi hóa chất trong não bộ hoặc sự thay đổi kích tố, nhất là estrogen có thể là nguy cơ gây thiên đầu thống ở nữ giới khi họ có kinh kỳ mỗi tháng.
Một vài thực phẩm cũng có thể gây ra cơn nhức đầu ở một số người như pho mát cũ, bột ngọt, hành, rượu vang, sữa chua, giấm.
Dược phẩm thường dùng để giảm đau: Ibuprofen, Naproxen, Ergotamine, Sumatriptan, Naratriptan.
- Nhức đầu do căng thẳng
Sự căng của cơ thịt là phản ứng tự nhiên cho các khổn lực (Stress). Nếu không được giải tỏa bằng thư giãn thì cơ thịt căng sẽ trở nên đau đớn và kéo theo sự co của các mạch máu, làm cho cơn đau nặng hơn. Khi sờ vào thì cơ thịt như sưng lên từng cục nhỏ.
Ðây là loại nhức đầu thông thường nhất mà đa số chúng ta đôi khi ai cũng có thể mắc phải, nhất là khi tâm thần căng thẳng, thể xác mệt mỏi. Chẳng hạn đi làm phải tập trung lái xe nhiều giờ trên xa lộ kẹt cứng lưu thông; cận ngày nộp giấy tờ thuế lợi tức mà chưa làm xong là vài thí dụ cụ thể.
Ða số bệnh nhân là những người có khuynh hướng kiềm chế cơn nóng giận, bực mình, lo âu … Họ luôn luôn phấn đấu, làm việc không kể thời gian, bất mãn với sếp lớn, không thỏa mãn với việc làm.
Nhiều khi vị thế không đúng của cổ khi nằm ngủ, đánh máy chữ, nói điện thoại cũng làm cơ thịt căng co. Có người nhức đầu vì uống nhiều cà phê, nước trà hoặc rượu mạnh.
Bệnh nhân không ói mửa hay có dấu hiệu gì về thị giác như trong bệnh thiên đầu thống.
Nhức đầu do căng thẳng thường giảm đi khi dùng vài loại thuốc đau nhức thường như Tylenol, Aspirin. Một vấn đề là đôi khi người bệnh dùng quá thường xuyên các thuốc đau nhức có chất caffeine, khiến họ trở nên ghiền cà phê.
Có thể đắp nước ấm, dùng heating pad, thoa bóp để làm thư giãn cơ thịt cũng giúp giảm đau.
Nhức đầu loại này đôi khi không cần thuốc trị mà chỉ cần tránh căng thẳng, giải quyết khó khăn, sống với tâm hồn bình thản, thư giãn cơ thể cũng hết.
Thuốc thường dùng: Ibuprofen, Naproxen, Hydrcodone; thuốc thư giãn tâm thần Fluoxetine, Doxepin, Amitriptyline.
- Cluster headache
Còn một loại nhức đầu nữa gọi là cluster headache. Loại này thường có nhiều ở đàn ông hơn đàn bà. Cơn đau kéo dài chừng nửa giờ, đau kinh khủng ở nửa đầu, nhất là ở chung quanh hay đằng sau con mắt. Người bệnh thường có thêm vài triệu chứng như chảy nước mũi, nước mắt, mắt đỏ.
Thuốc thường dùng: Ergotamine, Prednisone, Sumatriptan, Clonidine.
Ngoài ra nhức đầu còn là dấu hiệu, triệu chứng của các bệnh trong cơ thể, như tai biến mạch máu não, nhiễm độc hoặc u bướu não, các bệnh răng miệng, mắt, viêm xoang mặt.
Bs. NÝĐ