Ottawa tình nồng
Hồi ở trại tỵ nạn Thailand, sau khi bị phái đoàn Mỹ từ chối, một anh bạn làm chung phòng Cao Uỷ lên đường định cư ở Úc rủ rê tôi qua đó, tha hồ mà nhậu “khô Kangaroo”. Nói là làm, hai tuần sau khi đến Úc, anh gửi cho tôi hồ sơ bảo lãnh của một Nhà Thờ Tin Lành ở Sydney. Tôi rất yêu mến đất nước Úc, giàu có, tự do, thịnh vượng và cảnh thiên nhiên đẹp tươi, nhưng quá xa gia đình, nên đành phải từ chối. Hôm sau, phái đoàn Pháp vào trại. Ông Ðại Tá Pháp đến văn phòng Cao Uỷ gặp tôi: Nếu cô muốn đi Pháp, tôi nhận ngay lập tức! Chẳng phải cô từng nói muốn nhìn tháp Eiffel và sông Seine mộng mơ đó sao! (Trời, ổng biết hết sở thích văn thơ lãng mạn của tôi kìa!). Nhưng tôi cũng đành cười buồn, lắc đầu cám ơn ông Ðại Tá già vui tính. Sau đó, gia đình tôi bên Mỹ viết thư qua quyết định… giùm tôi: đi Canada, vì dù sao Mỹ và Canada cũng là anh em, hàng xóm, và đồng minh thân thiết (không phải… hàng xóm môi hở răng lạnh, 16 chữ dzàng nhe!!). Thế là Canada mở rộng vòng tay bao dung đón tôi.
Chuyến bay từ Bangkok, ghé dừng ở FrankFurt (Ðức) và Toronto (Canada) rồi đưa tôi đến thủ đô Ottawa vào một chiều tháng 12/1993 lạnh lẽo, nhưng tôi đã thấy yêu mến thành phố này. Mùa Ðông có Lễ Hội Winterlude ngay trên con kênh Rideau đóng băng. Cứ mặc đồ thật ấm, đến đây xem các tác phẩm điêu khắc bằng nước đá, tuyết… hay đi trên con kênh vừa xem người ta trượt băng, vừa ăn miếng bánh Beavertails nóng hổi ngọt ngào thơm lừng mùi quế, thú vị biết bao! Mùa hè có Byward Market đông vui, kéo qua khu đồi Parliament Hills, toạ lạc trên con đường Wellington của trung tâm, dẫn đến các khu phố huyết mạch khác của thành phố. Mùa Thu, có đại lộ Sussex dẫn đến dinh Thủ Tướng ngập đầy thảm lá vàng rực rỡ bên bờ sông lặng lẽ, hiền hoà. Chỉ cần qua cây cầu bắc ngang sông, là chạm biên giới tỉnh bang Quebec với thị trấn Hull xinh xắn. Những căn nhà bé nhỏ, có cổng gỗ và giàn hoa đủ màu, cắt tỉa rất nghệ thuật nơi mảnh sân trước nhà, là dáng dấp của một nước Pháp tại Canada. Nếu lái xe khoảng hơn 2 tiếng từ Ottawa là đến Montreal, thành phố lớn mang hai nền văn hoá Anh- Pháp, nơi từng có Thế Vận Hội Olympic Mùa Hè 1976. Lái xe thêm 3 tiếng nữa, là lạc vào trung tâm thành phố Quebec mà cứ ngỡ giữa lòng Châu Âu với các bảng hiệu tiếng Pháp, những kiến trúc Châu Âu vừa hiện đại vừa cổ kính và những con đường rải đá cho người đi bộ, nối tiếp nhau bằng những hàng ăn, quán cà phê cho du khách khắp nơi thưởng thức …
Hiền hoà, thân thiện và bốn mùa đẹp tươi (trong đó có hai mùa …giá băng), tôi tự hào mỗi khi hát bài Quốc Ca “O Canada” thân yêu.
Canada là …dzậy đó
Sự thực, tận đáy lòng, tôi chỉ mong muốn được đi Mỹ đoàn tụ đại gia đình của tôi. Chờ gần cả năm trời, lên phỏng vấn, bị phái đoàn Mỹ cho rớt cái bịch, với lời phán chắc như…cua gạch của ông trưởng phái đoàn: “ Bộ Nội Vụ Thailand cho cô đậu vì họ tin lời khai của cô, chớ tui…hổng có tin”! (Ý ổng nói Bộ Nội Vụ Thái…ngu chắc?! Ðừng xúc phạm ân nhân của tôi chớ!).
Phải công nhận phái đoàn Canada thiệt…dễ thương, nhìn qua hồ sơ của tôi có đầy đủ gia đình bên Mỹ mà vẫn nhận tôi vào Canada, không gây khó dễ gì! Tôi xúc động, cảm khái, hỏi thiết tha tận đáy lòng: “Sao mấy ông tốt với tui vậy?”. Ông ấy nhìn tôi với nụ cười ấm áp, hiền hoà và nháy mắt đầy tự hào: “It’s Canada” mà tôi xin được tạm dịch theo lối văn chương bình dân là : “Canada là… dzậy đó!”
Qua đến Ottawa đúng mùa đông…bão bùng, tháng 12, cao điểm tuyết trắng rơi ào ào không kịp vuốt mặt. Mỗi ngày đón xe bus đến trường với vài lớp áo quần, mang giầy boots, mang bao tay, quấn khăn đầu, khăn quàng cổ, khăn che miệng, (như gái…Hồi Giáo), leo lên được xe bus, lại tháo bao tay, tháo khăn che miệng, tháo khăn quàng cổ, tháo mũ len trên đầu…để tìm vé xe, bác tài xế không đủ kiên nhẫn chờ đợi, nên có vài lần cho đi…free! Riết rồi…thân với bác tài, thỉnh thoảng bác cho đi “free”, tôi cám ơn rối rít, bác chỉ xua tay độ lượng: “ Canada là…dzậy đó!”
Vào trường học, bắt đầu quen biết bạn bè Việt Nam và bạn bè bốn phương. Giờ giải lao, trước cổng trường có xe bán hàng dạo, đắt hàng nhất là món French Fries (khoai tây chiên) nóng hổi. Giữa cái lạnh giá rét, ngồi trên ghế đá, ngước mặt nhìn…trời, hứng từng bông tuyết mát rượi mà nhâm nhi fries thì quả là…trên cả tuyệt vời. Lần đó, ông thầy giáo trẻ dạy môn biology mà tôi hay nói chuyện, rủ tôi ra xe ăn trưa để giới thiệu với tôi một món ăn mới, rất đặc trưng của xứ Canada, là món Poutine (tức là khoai tây chiên giòn, trên đó rải một lớp cheese curds, rồi rưới lên gravy nóng hổi). Tôi la oai oái, vậy thì khoai hết giòn, ăn sao được! Ổng bảo tôi chớ có đỏng đảnh, cứ thử đi, rồi sẽ…mê, và tôi đã mê thiệt, nhưng vẫn ngoan cố, gọi đó là “món ăn kỳ quặc nhất trần đời”. Sau đó, ông thầy có nhiều dịp hóm hỉnh cười mỉm chi (cọp) mỗi khi bắt quả tang tôi xếp hàng mua Poutine và tiến đến, ghé vào tai tôi …chọc quê: “Canada là …dzậy đó!”
Khi gia đình tôi dọn từ Ottawa đến Edmonton (từ bờ Ðông sang bờ Tây Canada), mang theo chiếc xe còn bảng số Ontario chưa kịp đổi. Một lần đi downtown, xong việc bước ra xe, tôi thấy trên cửa kính một mảnh giấy :“Bạn đã đậu xe sai chỗ quy định, nhưng chúng tôi không phạt, vì biết bạn là cư dân mới”. Ðang bâng khuâng sung sướng, thì anh chàng cảnh sát tiến tới, với nụ cười… toả nắng: “Thôi lái xe về đi, lần sau cẩn thận nhé. Welcome to Edmonton”! Tôi lắp bắp cám ơn thì anh ta quay đi, phớt tỉnh Ăng-lê, sau khi để lại một câu rất đỗi…ngọt ngào: “Canada là …dzậy đó!”
Mới đây, khi tôi phát hành cuốn sách thứ hai, Buồn Vui Ðời Tỵ Nạn (dày 325 trang, nặng 300 gram), mang đến bưu điện gửi đi các “khách hàng” khắp nơi. Giá gửi 1 cuốn qua Mỹ là $12, và giá gửi 1 cuốn trong Canada là…$14! Tôi bèn thắc mắc, hỏi nhân viên bưu điện là tại sao lại có chuyện ngược đời, khi mà gửi trong nước lại đắt hơn gửi qua Mỹ. Cô nàng nhìn tôi như người hành tinh khác mới rớt xuống, nhún vai lắc đầu, phán một câu xanh rờn: “Canada là…dzậy đó”.
Cái câu cuối này, tôi không hài lòng à nha! Ðến giờ cũng chưa tìm được câu trả lời thoả đáng! Nhưng mà thôi, chỉ là chuyện nhỏ, cho qua đi, “Canada là…dzậy đó”!!!
KL Edmonton, Tháng 7/2018