Mùa thu không chỉ để lại ấn tượng đẹp đẽ về lá vàng rực rỡ hay cảnh rừng thu lãng mạn mà còn là thời gian thị trường mua bán pumpkin sôi động, chuẩn bị cho lễ hội Halloween. Không có gì báo hiệu mùa Thu ở xứ Mỹ đặc thù bằng sự xuất hiện của trái bí ngô.
Ngày nay, một số quốc gia trên thế giới cũng đã lấy pumpkin làm biểu tượng cho lễ hội vào tháng Mười.
Pumpkin mà chúng ta gọi là bí ngô có thể tìm thấy trong các châu lục trên thế giới. Nó có nguồn gốc tại Bắc Mỹ, niên đại từ 7000 đến 5500 trước Công nguyên, nhiều nhất là trong vùng đất Mexico. Trái bí ngô tuy nhỏ nhưng lại có da cứng bao bọc, nên có thể sống trong nhiều môi trường thời tiết khắc nghiệt.
Người Mỹ bản địa từ thời lập quốc đã sử dụng bí ngô trong các món ăn gia đình.
Qua nhiều thế kỷ, bí ngô được chế biến đa dạng, từ các kiểu bánh ngọt tráng miệng, chè bí ngô, bí ngô chucking, pumpkin spice, cho đến canh hầm súp dinh dưỡng. Chiếc bánh pumpkin thơm phức là thành quả kết hợp giữa sáng kiến và bàn tay khéo léo pha chế sữa, gia vị, mật ong và được nướng trong lò than nóng.
Hiện nay, pumpkin được phát triển và nhân giống mạnh mẽ với hàng loạt tên khác nhau: Wee bee pumpkin, Cinderella pumpkin, Ornamental pumpkin… Nhưng, phổ biến vẫn là Orange pumpkin, tới mùa được chuyển vào thành phố trên các xe tải từ các nông trại.
Cách trồng bắt đầu từ gieo hạt hoặc đặt cây con trực tiếp trong đất. Người ta theo dõi, kiểm tra sự phát triển mầm để sử dụng phân bón kịp thời. Bí ngô thuộc giống Cucurbita, cùng họ với Squash nên một số được lai giống tạo ra kích thước lớn nhỏ, hình dáng màu sắc khác nhau để trang trí cho Halloween. Chúng không được sử dụng nấu ăn dù ngon miệng.
Pumpkin còn gắn liền với một truyền thuyết mang tính giáo dục. Ðó là câu chuyện chiếc đèn lồng dễ thương của mùa Halloween, bắt nguồn từ một huyền thoại dân gian Ái Nhĩ Lan liên quan đến chàng trai mang biệt danh “ Stingy Jack”. Ở một vài quốc gia khác tự thêu dệt phiên bản đèn lồng của Jack bằng cách chạm vào trái bí khuôn mặt đáng sợ với những nét vẽ hoặc khoét cắt. Sau đó đặt chúng vào cửa sổ hoặc lối ra vào, mục đích làm Stingy Jack cùng những linh hồn ma quỷ khác hoảng sợ tránh xa. Vì vậy, vào mỗi tháng 10 xuất hiện hình ảnh quả bí ngô được chạm trổ đặt ở cổng vòm và ngưỡng cửa trong các khu gia cư, cơ sở thương mại.
Mỗi gia đình nghĩ ra cách riêng để làm sao cho trái pumpkin nổi bật. Mỗi khuôn mặt bí phải biểu cảm, lột tả được tính chất của linh hồn đó. Tất cả được coi là một nghệ thuật.
Ða số pumpkin trang trí cho Halloween ngày nay được biến hóa cách tân, người ta khoét thành khuôn mặt cười ngộ nghĩnh cho vui mắt hơn là kinh dị.
Ðể con trẻ vui vào đêm cuối 31 tháng 10 mỗi năm, việc lựa chọn trái bí về kích cỡ, hình dạng, màu sắc của bí ngô trở nên quan trọng. Bạn cần ước lượng độ lớn và sức nặng của nó, vỗ tay lên vỏ và lắng nghe âm thanh bên trong đặc hay không. Khắc trái bí ngô là một công việc háo hức nhất của trẻ em. Chúng sẽ vẽ hình trước, lấy dao nhọn nhỏ xuyên qua da quả bí và khoét từ từ, lấy hết ruột ra, khoét theo hình vẽ… Một công việc đòi hỏi sự kiên nhẫn.
Trái bí ngô đã khắc có thể được đặt bất kỳ nơi nào của ngôi nhà, hoặc dùng như cái giỏ cho trẻ em xách đi xin kẹo “Trick or Treat” trong ngày Halloween.
Các giống bí có trọng lượng từ 8 đến 15 pound trở lên sẽ dễ chạm khắc trang trí. Người ta lấy những trái bí trung bình làm bánh nướng, nấu ăn, chế biến ra kem bí ngô, mì ống bí ngô, bơ bí ngô, bánh mì bí ngô, cheesecake, cookies v.v.
Tất cả các giống bí ngô khác nhau đều chứa kali và vitamin A. Hoa bí ngô và đọt non được tận dụng chế biến thành những món ăn tốt cho sức khỏe. Theo thống kê Label Insight, mùi vị đặc trưng của bí ngô rất được ưa chuộng và xuất hiện trên bao bì của gần 450 thực phẩm truyền thống. Nhiều dòng sản phẩm pumpkin cao cấp đã ra đời để phục vụ người tiêu dùng, như: pho mát cottage chứa chỉ 17 gram protein cho người ăn kiêng; hạt bí ngô Bear Naked pha chế với chocolate trắng v.v.
Hương vị bí ngô còn xuất hiện trong Kellogg’s Frosted Flakes, Oatmeal Pumpkin Spice, cà phê pha trộn Pumpkin Spice Latte được bán trong Walmart, Starbucks, HEB, Kroger, Sprouts v.v. Nhiều sản phẩm có hương vị pumpkin đã được người tiêu dùng đánh giá cao trong mùa Thu 2018.
Ðặc biệt, bánh pumpkin nướng được người Mỹ thích dùng ăn tráng miệng vì không làm cơ thể lên cân. Một số cửa tiệm bánh đã cho ra loại bánh mì bí ngô organic pha trộn đinh hương.
Tháng Mười, tiếp cận thị trường mua bán từ nông trại đến các siêu thị mới thấy mùa Thu trong thương mại có cái đẹp sinh động khác thường- trong đó màu sắc và hình ảnh pumpkin là chủ đạo. Ðây cũng là đề tài thu hút giới nhiếp ảnh chuyên nghiệp lẫn tài tử. Dưới ánh sáng mặt trời, hàng ngàn trái bí sắc màu da cam ánh lên rực rỡ; từ trẻ em cho đến người lớn đều rộn ràng chụp ảnh kiểu này kiểu nọ rồi sau đó mua vài trái pumpkin đem về nhà trang trí. Ðối với người Mỹ gần như đây là tập quán không thể thiếu.
Nếu ai đã từng đi vào những cánh đồng pumpkin vào tháng Mười mới cảm hết sự thú vị. Ở Texas đôi khi còn thấy cảnh sát đội mũ cao bồi cưỡi ngựa xuất hiện, hướng dẫn khách chỗ đậu xe. Họ luôn tất bật vì lượt người đông đảo tham dự các lễ hội Pumpkin Festival, Fall Festival ngay trên những cánh đồng rực rỡ màu cam của bí. Một số nơi, ban tổ chức lễ hội khéo léo kết hợp sinh hoạt vui chơi, giải trí, với nhiều gian hàng bán những món ăn dân dã, hợp khẩu.
Doanh thu từ vé vào cửa và các sản phẩm mang hương vị bí ngô đóng góp không ít cho nền kinh tế địa phương.
Mùa thu nước Mỹ, ngoài lá vàng như bất cứ nơi khác, không thể thiếu màu sắc và hương vị của pumpkin!
TT
Houston – TX