George H.W. Bush là người năng động và chơi nhiều môn thể thao nhất trong tất cả các tổng thống Mỹ tự cổ chí kim. Có phải nhờ vậy mà ông sống lâu, sống khoẻ?
Ngay từ nhỏ George Herbert Walker Bush đã mê thể thao. Ông ngoại của ông, George Herbert Walker (1875-1953), không những là một doanh gia thành đạt trong ngành ngân hàng mà còn là một tay golfer tài tử (amateur) có hạng. Nên nhớ thời đó dân chơi golf “chuyên nghiệp” (tức đánh golf để kiếm sống) bị xem là hạ cấp, không được bén mảng tới các country club của giới thượng lưu. George Herbert Walker không chỉ thuộc giới thượng lưu, trong thập niên 1920 ông còn là chủ tịch hội United States Golf Association (USGA), tổ chức tối cao quản lý các giải golf amateur trên toàn quốc, đồng thời chịu trách nhiệm đặt ra các điều luật cho môn thể thao này. Năm 1921, USGA tổ chức một giải golf giữa Mỹ với các cầu thủ hạng nhất của Anh quốc, mỗi hai năm một lần. Giải này được đặt tên là Walker Cup, và cho đến ngày nay vẫn là giải amateur golf lớn nhất và danh giá nhất trên thế giới.
Con gái đầu lòng của George Herbert Walker tên Dorothy, lấy chồng là Prescott Bush. Ðứa con trai thứ nhì của hai người, sinh năm 1924, được đặt tên theo ông ngoại – George Herbert Walker Bush. Vì trong nhà hay gọi ông ngoại Bush là ‘Pop’ nên thằng cháu ngoại được gọi là ‘Poppy’. Tía của ‘Poppy’ – Prescott Bush, cũng là một tay golfer có hạng. Năm 1935 Prescott được bầu làm chủ tịch USGA, nối nghiệp cha vợ của mình. Nhờ mang hai dòng máu như vậy nên từ nhỏ ‘Poppy’ Bush đã tỏ ra có thiên khiếu về thể thao. Ta có thể đoán ‘Poppy’ chắc chắn được cha mẹ cho chơi hai môn thể thao của giới thượng lưu thời bấy giờ là golf và tennis. Lên trung học, ‘Poppy’ Bush còn là thủ quân đội đá banh và đội baseball của trường Phillips Academy ở Andover, Massachusetts. Ðiều này cho ta thấy ngoài năng khiếu thể thao George Bush còn có thiên khiếu lãnh đạo.
Ra trường trung học, George Bush gia nhập Hải Quân khi vừa tròn 18 tuổi và tham gia chiến trường Thái Bình Dương. Năm 1944 chiếc máy bay thả bom Grumman TBM “Avenger” do Bush điều khiển bị Nhật bắn cháy, Bush phải nhảy dù thoát thân. Về sau nhảy dù cũng là một môn thể thao được George Bush ưa thích, ông vẫn chơi thường xuyên trong những năm tháng cuối đời ở tuổi 80, 85, 90 v.v. Hết chiến tranh, George Bush giải ngũ và đi học tại đại học Yale, nơi cha ông (Prescott) cũng từng một thời chơi banh. ‘Poppy’ tỏ ra là một tài năng baseball. Vì thuận tay trái ông được cho chơi ở vị trí 1st Base, làm thủ quân, và đã dẫn dắt Yale vào hai giải vô địch đại học hai năm liên tiếp (tuy không thắng).
Trong thời gian làm sinh viên George Bush còn có cơ hội gặp gỡ Babe Ruth, người giữ kỷ lục home run thời bấy giờ, và xin được chữ ký của “The Babe” (giờ đây không biết cuốn sổ đó của Bush đáng giá bao nhiêu tiền). Sau này, khi đã trở thành Tổng thống, Bush thường được mời ném trái banh danh dự (ceremonial 1st pitch) để khai mạc những giải baseball lớn ở Texas. Ông là vị đương kim Tổng thống đầu tiên đã thực sự ném được trái banh thật xa, từ chỗ đứng của pitcher cho tới home plate (batter’s box).
Đánh tennis cùng nữ vô địch Chris Evert tại Camp David. nguồn: Bush Library
Sau khi lập gia đình, George Bush đưa vợ con về Texas lập nghiệp. Có lẽ tại đây ông đã học thêm trò chơi dân dã là horseshoe – ném móng ngựa. Bush rất khoái trò này; khi làm Tổng thống ông cho xây một sân ném móng ngựa tại Camp David. Mỗi khi ra đó nghỉ ngơi hoặc để họp hành với các chính khách quốc tế – từ Do Thái đến Nga Sô, ông đều rủ họ chơi. Nghe kể tuy là người nhã nhặn hiếu khách, nhưng một khi vào trận Bush lúc nào cũng chơi hết mình, không cần biết đối thủ là ai.
Ông còn nổi tiếng là người chơi golf rất nhanh. Có lần ông đánh 18 lỗ chỉ mất chưa đầy 2 tiếng đồng hồ – một kỷ lục có lẽ không Tổng thống nào bì nổi. Con trai ông, tổng thống George W Bush, trong bài điếu văn cha mình hôm tuần rồi giải thích: “Bố tôi không thích đánh golf cà rề, ông muốn xong cho lẹ để còn – chơi chuyện khác!” Một trong những “chuyện khác” mà ông thích làm là lái thuyền. Tại Kennebunkport, Maine, nơi gia đình ông hay đi nghỉ hè, Bush có một chiếc speedboat mà mỗi khi ông leo lên là nhóm secret service đi theo bảo vệ phải lo sốt vó, vì ông thuộc loại thích cảm giác mạnh, khoái lái tàu thiệt nhanh! Nhưng ngược lại, ông cũng là một người điềm tĩnh và có đức tính kiên nhẫn. Bằng chứng là ông rất thích câu cá. Tới bất cứ chỗ nào có sông nước là ông cũng muốn đi câu.
Ngoài ra George Bush còn thích săn bắn. Là một cựu chiến binh từng tham dự Ðệ Nhị Thế Chiến, không gì đáng ngạc nhiên khi một người như George Bush lại ưa bắn súng. Thế nhưng, tuy là hội viên lâu năm của tổ chức NRA (National Rifle Association), ông đã quyết liệt rút chân ra khỏi hội đoàn này khi ông thấy họ trở nên quá cực đoan và bắt đầu đi ngược lại những giá trị truyền thống của người Mỹ. Năm 1995, sau vụ đánh bom Oklahoma City, Wayne LaPierre, chủ tịch NRA đã lớn tiếng chỉ trích quân đội quốc gia và so sánh họ với Nazi của Hitler. Vài ngày sau đó George Bush chính thức công bố ông hoàn toàn không đồng ý với đường hướng của NRA và do đó quyết định “trả lại thẻ đảng”.
Có thể nói đây là một trong những hành động can đảm nhất của bất cứ nhà chính trị gia nào ở Mỹ, vì NRA là một tổ chức rất có thế lực trong chính trường. Dĩ nhiên lúc ấy George Bush đã về hưu nên bản thân ông không còn bị áp lực chính trị gì nữa, nhưng việc làm này của ông là một cách công khai ủng hộ chính quyền Bill Clinton đang phải đối phó với một vụ khủng bố nội địa lớn chưa từng có. Tuy ông bị Clinton đánh bại trong kỳ bầu cử 1992, nhưng George Bush không vì vậy mà lại hùa theo NRA để đả phá chính quyền mới một cách vô ý thức.
Biết đâu nhờ chơi thể thao từ nhỏ nên Bush đã được hun đúc tinh thần thượng võ – thắng không kiêu bại không nản – lúc nào cũng đặt quyền lợi của “đội mình” lên trên. Và đối với ông, “đội mình” đây không phải là “đảng mình” mà là “quốc gia”, là “dân tộc mình”. Sự nghiệp chính trị của ông, như của bao nhiêu vị tổng thống khác, đều có những điểm hay và dở. Những thứ đó hãy để cho lịch sử phán xét. Duy một điều chắc chắn là không Tổng thống Mỹ nào đã sống hết mình và chơi hết cỡ như George H.W. Bush.
BB
Dallas