Trương Duy Hy
Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Tổng Thống VNCH 1972
Biệt Động Quân trong Hành quân Lam Sơn 719
Cánh quân án ngữ mặt Bắc do Liên Đoàn 1 BĐQ và Tiểu Đoàn 64 Pháo Binh thuộc Quân Đoàn 1 đảm trách. Liên Đoàn 1 BĐQ gồm 3 Tiểu Đoàn 21, 37 và 39. Toán quân này có nhiệm vụ thiết lập những vị trí tiền đồn ở vùng cực Bắc của khu vực hành quân để phát hiện và ngăn chận lực lượng tăng viện của Cộng quân từ vùng phi quân sự kéo xuống.
Liên Đoàn 1 BĐQ do Đại Tá Nguyễn Văn Hiệp xuất thân Khóa 8 Võ Bị Đà Lạt chỉ huy. Liên Đoàn Phó là Trung Tá Lê Bảo Toàn. Bộ Chỉ Huy Liên Đoàn 1 BĐQ đóng tại căn cứ Phú Lộc gần Tà Bạt, trong phần đất VNCH cùng với Tiểu Đoàn 64 Pháo Binh.
Các Tiểu Đoàn BĐQ tham chiến gồm:
– Tiểu Đoàn 21 BĐQ đóng tại căn cứ Ranger South do Thiếu tá Nguyễn Hiệp chỉ huy, Tiểu Đoàn Phó là Đại Úy Quách Thưởng.
– Tiểu Đoàn 39 BĐQ đóng tại căn cứ Ranger North do Thiếu Tá Vũ Đình Khang chỉ huy với Đại Úy Đỗ Đức Chiến làm Tiểu Đoàn Phó.
– Tiểu Đoàn 37 BĐQ đóng tại căn cứ Phú Lộc để làm trừ bị và bảo vệ bộ chỉ huy Liên đoàn, do Thiếu Tá Trần Văn Nghênh chỉ huy với Tiểu Đoàn Phó là Đại Úy Lại Thế Thiết.
[Hải quân Thiếu tá Trần Đỗ Cẩm, Những Trận Đánh Của Biệt Động Quân tại Hạ Lào]
Kỳ 9
Trong những ngày tử thủ
Ngày 23-2-1971, tin từ căn cứ Hỏa Lực 31, nơi Ðại Tá Thọ cùng Bộ Chỉ Huy Lữ Ðoàn 3 Dù và Bộ Chỉ Huy Tiểu Ðoàn 3 Pháo Binh Dù cùng Pháo Ðội B (105 ly) của Ðại Úy Nguyễn-Văn-Ðương trú đóng bị Cộng quân pháo kích dữ dội, chiến xa địch xuất hiện… và uy hiếp các Ðại Ðội Tiền đồn.
Trung Tá Bùi-Văn-Châu, Ðại Úy Hà-Minh-Phương, Ðại Úy Ðào-Văn-Thương gọi máy xin tác xạ yểm trợ tối đa, đặt hết tin tưởng vào sự giải cứu của các đơn vị pháo binh đặt tại căn cứ Hỏa Lực 30, căn cứ A Lưới.
5 khẩu đại bác 155 ly của tôi cùng 6 khẩu 105 ly của PÐC 3 Dù thi nhau phun hàng loạt, hàng loạt đạn ngay trên các chuyến tiếp liệu… nơi Việt cộng đang rải quân tấn công vào vị trí. Mãi đến 14g30, nhờ không yểm tăng cường mới đẩy lui được chúng.
Chỉ riêng yểm trợ cho căn cứ Hỏa Lực 31 từ 9g00 đến 14g00, Pháo Ðội tôi đã tiêu thụ 625 quả đạn 155 ly.
Sau khi ngưng tác xạ cho căn cứ này, một đoàn Chinook tái tiếp tế đạn và lương khô, thả trên bãi đáp hàng chục lưới hàng.
Tức khắc, chúng tôi huy động toàn lực nhân viên Pháo Ðội, chỉ trừ một nhân viên trực máy và Thiếu Úy Ngân trực Ðài Tác Xạ ở lại vị trí, còn bao nhiêu đều ra bãi trực thăng chuyển vận đạn, nạp vào khẩu, vào hầm.
Nhờ động viên toàn lực và kịp thời, chúng tôi hoàn tất công tác lúc 16g30. Nhưng ngay khi đó, Sĩ quan liên lạc Tiểu Ðoàn 2 Dù xin tác xạ yểm trợ cho Ðại Ðội 321. Chúng tôi thêm một lần vất vả nữa. Ì à, ì ạch quay 3 khẩu về hướng Ðông Nam, mệt ngất đến không còn buồn nhìn bữa cơm gạo sấy khô khan với mấy miếng thịt ba lát « đáng ghét » vì quá ngấy.
Ðạn đại bác chúng tôi giòn giã thúc vào sườn núi, tiếng vang vọng lại rầm rầm. Tôi ao ước tiêu diệt hẳn các khẩu súng cối của chúng để Ðại Ðội tiền đồn yên ổn và chúng tôi đỡ nhọc hơn… Ðiều ước muốn đó được đáp ứng ngay!… Sau vài loạt đạn đầu, Tiền Sát Viên Ðại Ðội này cho biết đã hủy diệt được một khẩu 82 ly của chúng.
Tôi thở phào nhẹ nhõm, nhìn Lân, Thiện bảo:
– Thế mới không bõ công bọn mình chứ!
Bọn chúng tôi lập tức loan tin chiến thắng đó cho các khẩu. Niềm hân hoan hiện rõ trên nét mặt mọi người. Chính súng cối ác ôn kia đã nhiều lần góp phần vào việc pháo kích vị trí chúng tôi.
Ðến 22g00, Cộng quân tái tấn công căn cứ Hỏa Lực 31. Cũng với giọng Ðại Úy Thương, Trưởng Ban 3 TÐ3/PB Dù gọi trực tiếp xin gặp tôi ở đầu máy. Thương thuật cho tôi rõ tình hình nặng nề của căn cứ Hỏa Lực 31 và khẩn thiết xin tôi hãy cố gắng tác xạ càng nhiều bao nhiêu càng tốt bấy nhiêu. Giờ thì địch bám sát lắm rồi.
Tôi trả lời cho Thương biết, cứ yên trí, tôi sẽ thỏa mãn 100%… Thế rồi, 3 khẩu khẩn cấp quay càng lần nữa. Chẳng mấy chốc, chúng tôi có tất cả 5 khẩu 155 ly và 6 khẩu 105 ly của Dù thi nhau khạc đạn, đồng loạt phá tan mục tiêu do Thương chỉ định.
Từ căn cứ Hỏa Lực 31, Thương trực tiếp điều chỉnh tác xạ. Có những lúc trên xạ bảng của tôi, nhân viên tác xạ ghi điểm nổ sát vòng rào căn cứ 31 không quá vài chục thước. Tôi lo lắng quá, nhưng Ðại Úy Thương vẫn bình tĩnh. Ở đâu bên kia, Thương cho biết binh sĩ ta đều ở trong các công sự chiến đấu có nắp che vững chắc.
Theo dõi qua PRC-25, ngoài 6 khẩu 105 ly của Trí, 5 khẩu 155 ly của tôi, còn có Pháo Ðội B/TÐ44 Pháo Binh với 6 khẩu 155 ly, Pháo Ðội A1 với 6 khẩu 105 ly ở A Lưới cùng tác xạ với chúng tôi, đồng nỗ lực tạo nên một vòng rào lửa bảo vệ hữu hiệu cho căn cứ này.
Việc điều chỉnh cùng lúc cho tất cả 11 đại bác 155 ly và 12 đại bác 105 ly ở hai nơi khác nhau để tiêu diệt và giải tỏa áp lực nặng nề của địch đang lúc giao tranh mãnh liệt sát vòng đai phòng thủ căn cứ Hỏa Lực 31, đã chứng tỏ được khả năng “chuyên nghiệp” của Ðại Úy Thương là đáng kể.
Trên xạ bảng trong Ðài Tác Xạ, các tuyến cận phòng cho căn cứ Hỏa Lực 31 cơ hồ nhân viên ghim kim ghi điểm nối tiếp đến rách từng đoạn 2cm, 3cm.
Chúng tôi bắn thục mạng, bắn mãi đến khoảng 23g15 mới tạm ngưng, nhường cho không yểm xạ kích.
Trên không, hỏa châu soi sáng cả một vùng rộng lớn — và mặc dầu ở căn cứ Hỏa Lực 30 với khoảng cách 8 cây số đường chim bay, chúng tôi cũng có thể nhìn thấy lờ mờ cảnh vật chung quanh.
Quá 1g00 sáng ngày 24-2-1971, Cộng quân cảm thấy không thắng nổi đành phải rút, để lại vô số xác chết quanh căn cứ.
Tôi chợp mắt được vài giờ thì trời sáng. Từ căn cứ Hỏa Lực 31, Ðại Úy Phương Tiểu Ðoàn Phó TÐ3/PB Dù lại vào máy gặp tôi xin tác xạ khẩn cấp! Tình hình tại đấy bỗng dưng sôi động từng phút. Các cuộc ác chiến nảy lửa xảy ra khắp các tiền đồn quanh căn cứ.
Cộng quân dùng cả đến thiết giáp trợ chiến!
Với danh hiệu Bạch Phú, liên tiếp các sĩ quan tham mưu Tiểu Ðoàn 3 Pháo Binh Dù vào máy điều chỉnh tác xạ. 5 đại bác của tôi bắn không kịp vác đạn. Bọn chúng tôi chỉ «check fire» trong lúc có không yểm xạ kích, ngớt không yểm chúng tôi lại tiếp tục tác xạ. Lợi dụng những lúc ngưng tác xạ ấy, pháo thủ hè nhau đi vác đạn và nạp bổ sung cho đầy hầm khẩu, thông nòng, lau buồng đạn… mỗi người một việc làm như cái máy không suy tính.
Tôi bàn với Lân, có lẽ tình hình biến chuyển khác thường nên lệnh tách đôi Pháo Ðội chúng tôi không thi hành nữa. Nhất là từ sau ngày 18-2, những đụng độ nảy lửa của Biệt Ðộng Quân, những áp lực nặng nề đổ vào căn cứ Hỏa Lực 31 — chắc chắn đã phần nào ảnh hưởng đến kế hoạch đưa chúng tôi đến thiết lập căn cứ Hỏa Lực 32, làm đầu cầu yểm trợ cho các đơn vị tiến chiếm Tchépone. Lân cũng có những suy nghĩ như tôi. Thế rồi chúng tôi không còn nhắc gì đến việc phân công kẻ ở vị trí cũ, người đi vị trí mới…
Quá 12g00 trưa, theo dõi vô tuyến, tôi được biết một Ðại Ðội tiền đồn phải dời về một tiền đồn kế cận cố thủ, gần căn cứ Hỏa Lực 31, vì không thể đương cự với áp lực quá nặng nề của Cộng quân.
Mặc dầu vậy, sĩ quan liên lạc Pháo Binh Ðại Ðội 330 vẫn gọi máy về cám ơn Pháo Ðội chúng tôi đã thực hiện vòng đai lửa chính xác, hữu hiệu. Nhất là chúng tôi bắn cháy và làm tê liệt 2 chiến xa địch ngay tại các tuyến phòng thủ tiền đồn.
…Ðạn vừa xuống dưới mức an toàn, chúng tôi nhận được tiếp tế ngay.
Khoảng 15g00, Chinook mang đến cho chúng tôi 14 « sorties » trên 1,000 quả đầy đủ cả nạp, hỏa pháo và hỏa tiêu tương ứng.
Ðây cũng là chuyến tiếp tế hiệu quả cuối cùng gắn liền nhiệm vụ tác xạ của Pháo Ðội C 44 Pháo Binh chúng tôi với căn cứ Hỏa Lực 30, cho đến ngày chúng tôi rút khỏi căn cứ!
Tôi cho lệnh nhân viên khẩu 2, 4, 5 lo đạn, khẩu 1, 3, 6 trực tác xạ.
Thấy chúng tôi nhận tiếp tế, Cộng quân ở ven các đồi thấp chung quanh phụ họa với đại bác của chúng thi nhau pháo kích vào bãi đáp! Dầu vậy, Thiếu Úy Thiện, Toại và nhân viên của Pháo Ðội vẫn trân người dọn sạch bãi đáp trong một thời gian kỷ lục. Các « sorties » 105 ly của Trí được khẩn cấp chuyển vận bằng một xe dodge đưa vào vị trí.
Cứ nhìn vào tinh thần phục vụ của các sĩ quan và nhân viên Pháo Ðội trước cảnh vô cùng nguy hiểm dưới cơn mưa pháo, lại không nề vất vả, tôi tin tưởng rằng chúng tôi có thể khắc phục được bất cứ trở ngại nào khác sẽ đến với chúng tôi.
Tôi gọi Lân ra xem anh em làm việc, những phản ứng nhanh nhẹn của binh sĩ nhảy xuống hố cá nhân ven bãi đáp khi nghe tiếng « depart » và những tràng cười ròn rã sau tiếng nổ quanh triền núi của các pháo thủ dội lại tiếp đấy — xong, anh em chạy nhanh tới các lưới đạn, nạp, chặt các niềng thép, xô cho đạn, nạp rời ra từng quả, từng ống, vác vội mỗi người 1 quả lao về hầm đạn vứt xuống. Nhiều khi thót cả ruột và lo đến toát mồ hôi. Tôi lo, vì nghĩ dại rằng, lỡ có một binh sĩ nào chết hoặc bị thương, việc xin tải thương là cả một vấn đề.
Song song với việc tiếp nhận đạn, khẩu 1, 3, 6 tiếp tục tác xạ khi nhiệm vụ không yểm tạm ngưng. Thiếu Úy Ngân cùng các Hạ Sĩ Quan tác xạ tính yếu tố, kiểm soát yếu tố và đọc yếu tố cho các khẩu không dứt.
Hai toán đều cộng tác một cách tích cực, nên nhiệm vụ tác xạ của chúng tôi không hề bị gián đoạn, chắc chắn đã làm đẹp lòng Bạch Phú qua những lời cám ơn nồng nhiệt từ căn cứ Hỏa Lực 31 gởi đến.
Ðêm nay, hướng Bắc hỏa châu soi sáng liên tục do các phi vụ C-47 biến cải thi hành. Ánh sáng tỏa rộng khắp nơi để yểm trợ cho Tiểu Ðoàn 21 Biệt Ðộng Quân của Thiếu Tá Hiệp đang cầm cự với địch.
Tại căn cứ Hỏa Lực 30 chúng tôi cách Tiểu Ðoàn 21 BÐQ không quá 4 cây số, các pháo thủ ra ngồi hóng mát trên các nắp hầm, nhìn hỏa châu tán chuyện gẫu. Họ cũng lắm chuyện để tâm sự, nào chuyện nhà cửa, vợ con, chuyện tình nhân, bạn bè… chuyện hành quân của những năm trước khi đóng đồn tại căn cứ Carol, khi trực thăng vận xuống Fuller… và mỗi người đều có những viễn tượng đẹp đẽ kiêu hùng nghĩ đến ngày trở về Việt Nam với vòng hoa chiến thắng do em gái hậu phương quàng vào cổ, với những tấm huy chương vàng đỏ trên ngực, với những ngày phép dài bù đắp cho những lúc vất vả gian nan trên đất Lào.
Ngày 25-2-1971, trời chưa sáng hẳn, Bạch Phú đã yêu cầu tác xạ.
Ðến 9g00, kế hoạch «Du-Lu 1» được áp dụng cho Tiểu Ðoàn 21 Biệt Ðộng Quân. Tôi chia 3 khẩu tác xạ cho Bạch Phú và 2 khẩu tác xạ liên tục với nhịp bắn tối đa cho Tiểu Ðoàn 21 Biệt Ðộng Quân, dưới sự điều chỉnh trung gian của Trung Úy Kim.
Ðài Tác Xạ Pháo Ðội bận rộn hơn bao giờ hết — vì hai nơi đều đòi hỏi tác xạ yểm trợ thật nhanh và thật nhiều. Tuy nhiên, nhờ ở sự điều hành có thứ tự và nhân viên Ðài Tác Xạ đầy đủ khả năng, thiện chí, nhân viên khẩu đội cẩn thận, bình tĩnh, không e ngại cực nhọc, tôi đã chu toàn một cách viên mãn nhiệm vụ tác xạ cùng lúc cho 2 nơi ấy.
Một vài loạt đạn pháo kích rời rạc lọt vào ven vị trí, không làm nao núng tinh thần của các Pháo Thủ.
Bây giờ Pháo Ðội hoàn tất thêm một cái hầm riêng kề cận Ðài Tác Xạ, thông nhau bằng một ngách nhỏ, trên hầm có 6, 7 lớp bao cát, trong hầm có cây chống đường kính cỡ 3 tấc. Hầm vừa đủ kê 2 ghế bố để tôi và Lân nghỉ ngơi, rất vững chắc. Từ phút này về sau, chính nơi đây đã tạo cho tôi một sự bình tĩnh đáng kể chỉ huy phản pháo, trực xạ, làm nhiệm vụ một Sĩ quan Tiền Sát Viên điều chỉnh các tác xạ hỗ tương với các Pháo Ðội A1/Dù, B/TÐ44 PB và Pháo Ðội A/TÐ64 PB.
… Khoảng 10g00 một đoàn trực thăng khẩn cấp sà đến bốc Tiểu Ðoàn 21 BÐQ thả xuống căn cứ Hỏa Lực 30. Số trực thăng này được hộ tống bởi 4 chiếc Cobra (trực thăng võ trang).
Ðứng trên nóc Ðài Tác Xạ, chúng tôi nhìn rõ những « hoa đạn » nổ trên không trung, tạo nên những đóm bông trắng đục quanh trực thăng. Ðó là hệ thống phòng không của địch đang hoạt động ráo riết, cố tạo cho đoàn phi cơ có nhiệm vụ triệt thoái này chùn bước. Nhưng không, điều đó chẳng những đã không chặn đứng được kế hoạch của ta, mà còn tạo nên những pha đẹp mắt trước mọi người, gương can đảm của Phi hành đoàn…
Hầu hết các cao xạ địch nhắm vào Cobra hộ tống, do đó, dần dần chỉ có những trực thăng này đương cự với các ổ phòng không địch. Lúc thì rà sát trên ngọn cây xối rocket, lúc thì vụt cao để quan sát. Có những đốm nổ không xa trực thăng mấy, nhưng may mắn trong cuộc triệt thoái này không một trực thăng nào bị hạ.
Chốc chốc… khuất lấp sau những chòm cây rậm dưới tầm mắt chúng tôi… một trực thăng vượt lên mang theo một số chiến sĩ can trường của Tiểu Ðoàn 21 BÐQ, sau cả tuần cầm cự với địch quân tại thung lũng phía Bắc căn cứ chúng tôi… Rồi lần lượt hết chiếc này đến chiếc khác nối nhau khoảng vài phút… mang đến căn cứ chúng tôi trọn vẹn Tiểu Ðoàn 21 BÐQ cùng một số quân nhân thuộc Tiểu Ðoàn 39 BÐQ. Có vài binh sĩ ngồi hoặc bu trên chân trực thăng, làm tôi nghĩ rằng cuộc triệt thoái hẳn là cấp bách.
Từ bãi đáp, Thiếu Tá Nguyễn-Hiệp Tiểu Ðoàn Trưởng Tiểu Ðoàn 21 BÐQ cùng vài sĩ quan phụ tá hối hả nhảy xuống chạy vội vào Ðài Tác Xạ. Lân ra tiếp và hỏi Thiếu Tá:
– Tình hình ra sao mà triệt thoái gấp thế?
Tôi nghe rõ từng hơi thở nhanh, gấp của Thiếu Tá Hiệp qua giọng nói ngắt quãng:
– Nặng lắm, nặng lắm, chúng tôi rút kịp thật là may.
Thiếu Tá Hiệp đưa bản đồ ra và thuật lại sơ lược tình hình tại vị trí của Thiếu Tá, trước và trong lúc triệt thoái cho Lân nghe.
Lân tiếp:
– Thiếu Tá cần liên lạc về Bộ Chỉ Huy Liên Ðoàn thì có máy sẵn ở Ðài Tác Xạ… Mời Thiếu Tá xuống nói chuyện.
Cùng lúc, một nhân viên truyền tin của Thiếu Tá Hiệp kịp thời mang PRC-25 đến để Thiếu Tá liên lạc.
Vài Sĩ quan cùng khóa với Thiện nghỉ mệt trên nóc hầm, thuật lại những vụ chạm súng nẩy lửa giữa Tiểu Ðoàn 21 BÐQ và Cộng quân từ mấy ngày qua.
Trên nét mặt mọi người đều tỏ vẻ hân hoan được rút kịp thời khỏi vùng tử địa.
Nhưng dù sao, cuộc triệt thoái này đã một phần nào làm cho binh sĩ tại căn cứ Hỏa Lực 30 thêm hoang mang lo âu, nhứt là sự kiện đang xảy ra nối tiếp với tin Tiểu Ðoàn 39 BÐQ tan hàng không quá một tuần lễ!
Sau khi toàn bộ Tiểu Ðoàn 21 BÐQ tạm thời đưa về vị trí chúng tôi và kiểm điểm lại quân số, lúc 10g30 một số trực thăng khác đến di chuyển đơn vị này về Phú Lộc.
Không biết có phải vì trực thăng bị giới hạn phi xuất chăng (?), sau đấy còn Ðại Ðội 1 của Tiểu Ðoàn này không có trực thăng triệt thoái, phải tạm thời ở lại căn cứ Hỏa Lực 30. Trong số anh em đó, có Thiếu Úy Ðẩu, người Huế — cũng là một chứng nhân nhìn được cảnh chiến đấu tử thủ căn cứ Hỏa Lực 30 của chiến binh Dù và Pháo Thủ.
Hoàn tất kế hoạch « Du-Lu 1 », tôi cho lệnh quay súng về căn cứ Hỏa Lực 31.
Pháo Ðội tiếp tục tác xạ yểm trợ bằng 5 khẩu với nhịp bắn gấp rút. 6 khẩu 105 ly của Trí cũng gầm gừ liên tục. Tình hình căn cứ Hỏa Lực 31 khẩn trương hơn bao giờ hết. Ðịch bám sát… bám sát… càng lúc càng đông.
(còn tiếp)
Lexique: Tiểu Đoàn (TĐ), Bộ Chỉ Huy (BCH), Pháo Binh (PB), Pháo đội C (PĐC), Trung Sĩ Nhất (TSI), Trung Sĩ (TS), Hạ Sĩ Nhất (HSI), Hạ Sĩ (HS).
Ảnh minh họa sưu tập từ Beaufort County Now, Dòng Sông Cũ, Hoàng Sa, Pinterest, Cherrieswriter, vuhmai.blogspot, Getty Images, Militaria, Nam magazine và vnaf.
(*) Trần Vũ đánh máy lại tháng 11-2018 từ bản in của Nxb Đại Nam 1980.
Kỳ sau
Phút chót của căn cứ hỏa lực 31