Kể từ ngày 1 tháng 5 năm nay, những người trên 18 tuổi làm việc hợp lệ ở Mỹ có thể vào trang mạng của Sở An Sinh Xã Hội (ASXH) để tạo một trương mục (account) và coi được bản kê khai về thu nhập và phúc lợi của mình (http://www.socialsecurity.gov/mystatement/)
Người đi làm đã nhận được những tờ kê khai thường niên như thế kể từ năm 1999. Từ năm ngoái, sở ASXH đã ngưng gửi những thông tin này qua đường bưu điện để giảm chi phí, ước tính lên đến hơn 70 triệu đô la một năm. Nhưng từ tháng Hai vừa qua, họ lại tiếp tục gửi cho những người từ 60 tuổi trở lên mà chưa bắt đầu lãnh các phúc lợi an sinh xã hội. Và cuối năm nay, họ sẽ gửi cho những người đi làm khi tròn 25 tuổi.
Ghi danh trên mạng không mất nhiều thời giờ, chỉ cần kê khai một số thông tin cá nhân (như tên, địa chỉ, số ASXH, số điện thoại) sao cho phù hợp với các dữ liệu trong hồ sơ của sở ASXH để xác định đúng nhân thân, sau đó trả lời mấy câu hỏi có mục đích an toàn. Các dữ liệu hiện có của cơ quan phúc trình tín dụng Experian được dùng để kiểm tra lý lịch người ghi danh.
Nội dung thông tin trên mạng cũng tương tự như tờ kê khai cũ nhận qua đường bưu điện trước đây, gồm có:
– Ba cách chọn lựa tiền phúc lợi hàng tháng tuỳ theo thời gian bắt đầu lãnh hưu bổng: – lúc tròn tuổi về hưu (hiện nay là 67 tuổi) ở tuổi 70 và ở tuổi hưu non (62 tuổi). Những ước tính này dựa trên thu nhập trung bình tính đến hiện nay và giả định là thu nhập hàng năm giữ nguyên như thế từ giờ cho đến lúc về hưu. Dĩ nhiên, đợi cho đến 70 tuổi mới bắt đầu lãnh ra phúc lợi là cách chọn lựa lợi nhất vì hưu bổng sẽ cao hơn tới 82% so với trường hợp lãnh hưu non.
– Tờ kê khai cũng cho biết ước tính phúc lợi trong trường hợp bị tàn tật và phúc lợi của người “ăn theo” còn sống (như người phối ngẫu và con cái).
– Ngoài ra, còn có phần tiền sử thu nhập tức là tổng số tiền mỗi năm ta kiếm được mà có đóng thuế ASXH. Vì lý do các phúc lợi đều dựa trên 35 năm làm việc có số thu nhập cao nhất, do đó cần phải kiểm tra xem những số liệu trong mục này có chính xác không.
Xin nhớ rằng các số tiền phúc lợi mà sở ASXH liệt kê ở đây chỉ là những ước tính. Có nhiều yếu tố làm ảnh hưởng đến phúc lợi tương lai, chẳng hạn như trường hợp chúng ta ngưng làm, bị nghỉ việc, hoặc có thu nhập đột xuất tăng cao… Riêng với các bạn trẻ, ngày về hưu còn rất xa, nên những con số ước tính này sẽ thay đổi rất nhiều trong tương lai.
Tờ kê khai có lợi gì không?
Mục đích của tờ khai là để cung cấp cho người đóng thuế những thông tin hữu ích. Nhưng, hai phần ba những người được hỏi cho biết có nhận được tờ khai, và trong số này lại chỉ có 2/3 nói có đọc. Trong số có đọc, hơn phân nửa đã gia tăng tỷ lệ dành dụm hoặc thay đổi kế hoạch tài chánh cho tương lai, và 25% tiếp xúc với cố vấn tài chánh để tham khảo. Như vậy, số người dùng tờ liệt kê một cách hữu dụng vẫn còn hạn chế.
Vấn đề nảy sinh do tờ kê khai trên mạng
Tính đến nay đã có 130 ngàn người ghi danh để nhận thông tin trên mạng.
Một số người cho rằng sở ASXH đã vi phạm bản tu chính Đạo luật liên bang được thông qua năm 1989 và 1990, theo đó mỗi người đi làm trên 25 tuổi phải nhận được tờ kê khai phúc lợi.
Khi chuyển từ giấy qua mạng, sẽ nảy sinh một số vấn đề: Hiện nay, trong số 5 người trưởng thành thì có một người không dùng internet. Đa số những người này là những người sinh sống ở vùng nông thôn hoặc những khu vực có mức thu nhập thấp. Ngoài ra, những người lớn tuổi, người nhập cư không nói được tiếng Anh cũng bị thiệt thòi.
Nhưng quan trọng hơn cả, là không ai nhắc nhở họ lên mạng để kiểm tra, như ngày trước, lúc nhận được bản kết tính qua đường bưu điện.
Còn đây là lý luận của một cựu nghị sĩ: “Chúng ta đóng thuế liên bang, tiểu bang, địa phương, và được họ thông báo tình trạng. Hàng tháng chúng ta nhận được bản tường trình của ngân hàng, của cơ quan cấp thẻ tín dụng. Vậy mà mỗi tháng tiền lương ta lãnh bị trừ thuế ASXH, nhưng chẳng được họ đoái hoài.
Nay thì chúng ta vẫn tiếp tục đóng góp vào quỹ ASXH bằng thuế FICA (Federal Insurance Contributions Act). Số tiền này một phần còn để trang trải cho các chi phí của sở ASXH. Vậy mà họ chỉ cho ta nhận được một tờ kê khai nếu ta có internet và phải biết cách sử dụng nó!”
HV