Nhớ buổi ngồi uống trà chui trong Thành Ðá Xanh trại tù của Cộng Sản ở Nghệ Tĩnh cách đây cũng đã vài chục năm, có Hà Thượng Nhân, Tô Thùy Yên, Vũ Ðức Nghiêm, Chu A Hạnh, Nguyễn Trung Dũng, Xuân Bích và một hai hào sĩ guitarists. Trong bầu khí u uất sắp bùng nổ cơn giông núi, Nguyễn nhìn về phía sông Giăng nghĩ đến việc rải hoa để tưởng nhớ tới bạn bè và rải tro tàn của nhục thân trên dòng nước. Và Nguyễn mường tượng:
buổi trà muộn. chiều hoang. xây xẩm
điểm điểm. hạt mưa. đầu xóm thôn
ngày đã tàn. cơn giông u uất
nhìn ra. chim bay. chim bay
ôi. cửa biển. giờ này đóng sập
sóng thần phù. từng đợt. lặng im
…
hãy rải những cánh hoa trên nước
hãy rắc tro tàn từ nhục thân
rồi cất tiếng cười trên ngọn sóng
ôi. lòng ta trôi theo sông hằng
lòng ta chiều nay là sông hằng
Trà Oán
Hãy rải những cánh hoa trên nước / hãy rắc tro tàn từ nhục thân… Mai Thảo, thuở sinh thời cũng đã hạ bút:
Xuống tàu đưa bạn đi ra biển
Thả tàn tro xuống Thái Bình Dương
Không biết bạn bè đây là ai -Trần Cao Lĩnh, Phạm Ðình Chương hay Vũ Khắc Khoan. Ôi, buồn biết bao! Ðinh Cường cũng từng tưởng nhớ Mai Trung Tĩnh:
biển mùa đông buồn vô cùng
nhớ ngày thả tro Mai Trung Tĩnh
thả tro người thi sĩ hiền lành
tro trôi về đâu sóng cứ xô nhẹ vào bờ
Tro trôi về đâu, có về lại nơi bến bờ quê hương không, hay tới dưới bầu trời Mạn Ðà La Hoa.
Và mới đây, theo tin của trang web Diễn Ðàn Thế Kỷ, sáng 22 Tháng Năm, 2016, trong mùa Phật Ðản, gia đình, các tu sĩ Phật Giáo và một số người thân của sử gia Tạ Chí Ðại Trường đã xuống Cần Giờ rồi theo sông Soài Rạp ra cửa sông gần biển để rải tro cốt của ông tại đó.
Bản tin viết, hũ tro của ông Tạ Chí Ðại Trường được mang từ chùa Lộc Dã (Q8-Sài Gòn) đến chùa Giác Thiện (Cần Giờ) gần cửa sông Soài Rạp để người nhà thắp hương lần cuối. Tháp tùng chuyến đi từ Sài Gòn đến Cần Giờ có hai vị sư; chùa Lộc Dã và chùa Giác Thiện có mối quan hệ huynh đệ.
Chuyến đi rải tro cốt xuống biển theo di nguyện của sử gia Tạ Chí Ðại Trường có cả thảy 14 người, gồm hai vị tăng, chín người nhà và ba thân hữu của gia đình.
Sau khi người nhà thắp hương tại chùa Giác Thiện, hũ cốt được mang xuống bến sông, người nhà và các vị sư cùng xuống thuyền, nổ máy chạy ra cửa biển. Hai vị sư tiến hành lễ cầu siêu tiễn đưa hương linh ngay trên mũi ghe. Khi ra đến chỗ sông Soài Rạp giáp biển thì lễ cúng xong, người nhà và các sư đập hũ sành, bên trong là túi vải màu đỏ đựng tro cốt của sử gia Tạ Chí Ðại Trường, tất cả tro được trút xuống nước, mảnh sành và hoa cúng cũng được thả theo.
Nghi lễ hoàn tất lúc 10g ngày 22 Tháng Năm 2016 tức ngày 16 Tháng Tư năm Bính Thân. Ðược biết Tạ Chí Ðại Trường, nhà sử học, nhà nghiên cứu văn hóa Việt Nam, qua đời tại Sài Gòn, ngày 24 Tháng Ba, 2016, thọ 81 tuổi.
Dòng sông nào không là sông Hằng / lòng ta chiều nay là sông Hằng… Xin ghi nhớ: sông Giăng, sông Côn, sông Soài Rạp, sông Potomac, sông Mississippi… cũng đều là sông Hằng. Xin đưa hồn những bạn bè thân thương ấy về cõi Chân Như. Anh em chúng ta cùng cầu nguyện.
TN