Tôi không chọn đến với Mẫu Sơn vào mùa đông, không hẳn vì e ngại sự lạnh giá trên đỉnh núi cao ấy. Ðã vài lần, tôi bắt gặp hình ảnh Mẫu Sơn phủ đầy băng tuyết vào những ngày đông lạnh bất thường. Sắc màu là lạ đó của Mẫu Sơn đã khiến tôi náo nức muốn đến, muốn tận tay chạm vào lớp băng tuyết trắng xóa. Nhưng rồi, khi lớp băng tuyết tan đi, chỉ còn màu buồn của cỏ cây khô héo vì lạnh. Vì vậy, tôi muốn chiêm ngưỡng một Mẫu Sơn lãng mạn hơn vào mùa hoa cẩm tú cầu.
Buổi chiều đến với Mẫu Sơn, nắng chang chang trên khắp các ngả đường. Nắng tháng 5 đã bắt đầu oi bức. Tôi cùng bạn đồng hành người địa phương chọn di chuyển bằng xe máy cho quãng đường dài 30km từ thành phố tới đỉnh núi. Chỉ vài phút thôi, hình ảnh của phố xá ở lại phía sau khi chúng tôi rẽ vào địa phận của huyện Lộc Bình. Thấp thoáng những ngôi nhà, vạt rau muống, giàn dưa leo và ruộng lúa xanh tươi khiến cho cái nóng như vơi đi phần nào. Ðường nhỏ dần, không còn thẳng nữa mà bắt đầu cua vòng. Vì đã đi Mẫu Sơn nhiều lần, rất quen thuộc con đường này, nên bạn nhắc tôi cứ an yên ngắm cảnh. Quang cảnh hai bên đường cũng dần thay đổi. Khi là màu xanh rì của thông, khi là sắc tím man mác của hoa mua và tím hồng của hoa sim.
Qua khu nghỉ mát Chân Mây, tôi bắt đầu cảm thấy hơi mát trong không khí. Xa xa, trước mắt tôi là dáng hình của những ngọn núi sương giăng trắng mờ. Ðường tiếp tục với dốc nối dốc. Tới đoạn biển chỉ đường vào núi Phặt Chỉ, chúng tôi tạm dừng chân. Lúc này, không còn những cơn gió nhẹ như ở dưới chân núi mà là những vạt gió mạnh vi vút. Không còn màu trời xanh, mây trắng mà thay vào đó là màu của nền trời những ngày mùa đông. Bất chợt tôi nghĩ đến một cơn mưa. Nhưng thật may điều đó không xảy ra. Ðể rồi, không lâu sau, hiện ra trước mắt tôi là những đóa cẩm tú cầu duyên dáng nơi ngôi nhà gỗ bên đường. Bất chợt, sương mù như tan biến, tôi có thể nhìn rõ từng cánh hoa với sắc tím nhạt và xanh lam.
Ðường đi mỗi lúc một gần lại. Chúng tôi đã gần tới đỉnh núi. Mùa hè như đã ở lại đằng xa dưới chân núi kia. Trước mắt tôi là quang cảnh của ngày đông với bát ngát gió và sương mù. Sương tràn ra giăng kín khắp nẻo không gian. Sương giăng nhiều đến nỗi, chúng tôi thấy tất cả đều mờ đi. Chỉ cách vài mét mới nhận ra cái gì trước mắt. Có thể là khúc quanh với những nhánh dương xỉ, hay hình khối của một ngôi nhà.
Trời sập tối rất nhanh. Tôi đứng giữa khoảng sân rộng của nhà nghỉ Xứ Hoa Ðào, cảm thấy cái âm ẩm của sương thấm vào tóc và áo quần. Gió rít ù ù từng luồng từng cơn. Giờ này dưới thành phố, có lẽ trời còn chưa tối hẳn đâu. Còn nơi đây, ở độ cao gần 1500m thì ngày đã tắt rồi. Cảm giác thanh vắng. Ngoài tiếng gió ra, không còn một âm thanh nào khác. Không cả tiếng côn trùng, không tiếng xe cộ… Sau bữa tối, tôi chẳng thể lang thang bên ngoài giữa gió và sương mù. Không có tivi, mạng điện thoại 3G chập chờn. Chúng tôi đùa nhau: thử trải nghiệm một ngày không có các phương tiện hiện đại xem sao. Giữa cái tĩnh mịch của không gian, tôi chợt nhận ra: sự hiện diện của con người sao mà đáng quý đến nhường ấy. Vài mẩu chuyện phiếm về công việc và những chuyến đi. Nhưng tôi không quên hỏi bạn mình về lai lịch của núi Mẫu Sơn. Bạn kể cho tôi nghe câu chuyện mang màu sắc huyền thoại. Cũng như bao câu chuyện từng được sáng tác và lưu truyền để cắt nghĩa nhiều địa danh trên dải đất hình chữ S này, sự tích về núi Mẫu Sơn có một kết thúc buồn về những số phận đầy bi kịch. Có người mang nỗi oan khiên không sao thanh minh được, có người hành động nông nổi và dằn vặt trong ân hận muộn màng. Rồi sau đó, tất cả đều hóa thân vào đá trong một sự đoàn tụ ở kiếp khác. Câu chuyện đã ngừng mà dư âm của nó như còn vang vọng. Và tiếng gió ngoài kia, phải chăng là nỗi lòng của người trong cuộc còn gửi tới ngàn năm sau? Trước khi chìm vào giấc ngủ, bạn nói với tôi: “Ở đây buồn lắm, ở vài ngày chắc không chịu nổi!”. Bất chợt, tôi nghĩ tới những địa điểm du lịch đông đúc, nhộn nhịp hầu như quanh năm. Còn Mẫu Sơn, khi thời tiết khắc nghiệt nhất cũng là lúc người ta chen nhau để tới đây. Nghịch lý thú vị đó, hẳn cũng là cái duyên của riêng nơi này.
Về khuya, gió thổi càng lúc càng mạnh. Tôi thao thức cùng tiếng gió. Gió vi vút ngoài kia nhưng sương như len qua từng góc nhỏ ùa cả vào căn phòng. Tôi từng nghĩ Mẫu Sơn mùa hè thì làm gì có sương. Hóa ra, tôi như đứa khờ chẳng biết gì hết. Ðêm Mẫu Sơn, thời gian như trôi chậm lắm. Có lúc tôi tự hỏi: hay thời gian đã ngừng trôi cho tới khi nhìn thấy khung cửa sổ mờ sáng. Vậy là, một ngày mới đã sang. Ðợi trời sáng rõ hơn, tôi thử bước ra khoảng sân. Vẫn mịt mù sương và gió. Tôi cứ loay hoay đi ra đi vào như thế vài lần cho đến khi nhìn thấy một chút nắng vàng hé lên. Nhưng, đó chỉ là một khoảnh khắc vô cùng ngắn ngủi khi vầng mây không còn che lấp mặt trời. Không thể đợi đến trưa cho sương tan hết, chúng tôi tranh thủ lúc nào bớt sương thì chụp ảnh. Ðường các ngả đều vắng. Lâu lâu mới thấy một chiếc xe lướt qua. Chúng tôi tìm thấy trong khu vườn của một ngôi nhà cổ rất nhiều hoa cẩm tú cầu. Cẩm tú cầu của Mẫu Sơn mọc tự nhiên, có ba màu chính: xanh lam, tím nhạt, hồng phấn. Tôi không quên lưu lại những khoảnh khắc đẹp cùng hoa. Ði dạo trong sương mù một trải nghiệm thú vị, tôi như quên mất mùa hè đã sang rồi. Chỉ còn cái mát mẻ của mùa thu, sự huyền ảo của sương giá mùa đông. Ðến lúc này, tôi mới cảm nhận được cái tinh tế của một câu thơ mà tôi từng đọc được: “Sương chùng chình qua ngõ”. Tưởng như vươn tay ra, tôi có thể đón bắt mà chạm vào sương vậy.
Ði tới mỏi chân, tôi mới thấy lác đác vài người chở hàng hóa và bày biện hàng ở đoạn ngã ba đường. Thấy chúng tôi lang thang, họ hỏi sao thức dậy sớm vậy. Tôi trả lời đùa đùa: “vì gió quá không ngủ được”. Phải rồi, cùng với sương mù thì gió cũng chưa khi nào ngừng từ khi tôi đặt chân tới Mẫu Sơn. Nghe nói, chừng 12h trưa sương mới tan hết, có thể ngắm toàn cảnh Mẫu Sơn với quần thể núi Cha, núi Mẹ, núi Con, núi Cháu. Nhưng chúng tôi không thể đợi tới lúc trưa vì có việc phải trở lại thành phố.
Mẫu Sơn đón và tiễn chúng tôi bằng gió và sương mù. Sương như quyến luyến gót chân. Ðoạn đường đổ dốc cũng thú vị không kém lúc ngược lên. Tôi chợt nhớ con đường vòng vèo lên Tam Ðảo và cảm giác mạnh trên con đường Hà Giang. Những đoạn đường tưởng giống nhau nhưng không hẳn như vậy. Rồi tất cả lùi lại phía sau. Tôi nhận ra đoạn đường có hai cái cây rất cao, trổ toàn hoa trắng li ti mà tôi không biết tên. Tới đây, sương mù chẳng còn, chỉ còn màu nắng nhạt. Và rồi sắc tím của sim, của mua cứ rực lên như gợi ra bao nhiêu bâng khuâng, lưu luyến.
Mở điện thoại, check Facebook, tôi đọc được rất nhiều tin nhắn chúc mừng sinh nhật từ bạn bè. Có gì vui bằng được nhớ tới và buồn khi bị lãng quên. Thêm niềm vui và xen lẫn sự biết ơn khi tôi được nhận quà sinh nhật đặc biệt từ người bạn đồng hành – người đã giúp tôi thực hiện ước mơ đến với Mẫu Sơn. Tôi đã được chúc mừng tuổi mới của mình theo một cách khác. Thay vì một chiếc bánh kem, một bó hoa hay một cuốn sách tôi tự mua cho mình vào dịp sinh nhật mỗi năm. Tuổi 31, tôi đã có một sinh nhật ấm áp trên đỉnh Mẫu Sơn se lạnh cùng gió, sương mù và hoa. Những đóa hoa ven đường hay trong khu vườn nhỏ trước nhà nghỉ đều rực rỡ muôn sắc màu: loa kèn đỏ, thủy vu trắng, cải cúc vàng, cẩm tú cầu xanh lam.
Phải chăng, trong đời, có những khoảnh khắc mà ta chỉ muốn dừng lại mãi? Như khoảnh khắc tôi đứng giữa con đường vắng lặng với bát ngát gió và sương mù và giữa những vạt hoa cẩm tú cầu duyên dáng. Khoảnh khắc ấy, tôi chợt nhận ra Mẫu Sơn đâu chỉ tĩnh lặng gợi buồn mà còn rất thơ trong một ngày tháng 5…
NHN – Hạ Long, tháng 5/2016