1. Cholesterol là gì?
Là chất mỡ đạm do thân thể chúng ta tạo ra và cũng do thực phẩm ăn vào. Có hai loại: Tốt và xấu.
– LDL (Low-density lipoprotein) là mỡ đạm “xấu”. Khi có quá nhiều trong máu, chúng sẽ bám vào thành mạch máu và bít lối không cho máu lưu thông điều hòa, đưa đến rủi ro bị đau tim (heart attack) và đột quỵ (stroke).
– HDL (High-density lipoprotein) là mỡ đạm “tốt”, chúng chuyên chở cholesterol xấu khỏi các mạch máu để đưa vào gan. Lượng HDL cao có thể bảo vệ tim khỏi bị heart attack và đột quỵ.
2. Ai bị cao mỡ đạm?
Thân thể chúng ta sản xuất ra LDL theo mức bình thường. Nhưng lượng này có thể tăng cao vì nhiều lý do, như:
– Phái tính: LDL tăng nơi nữ giới sau tuổi tắt kinh
– Tuổi tác: Nam trên 45, nữ trên 55 thường cao mỡ đạm
– Di truyền: nếu có người trong gia đình bị cao cholesterol, thường di truyền cho con cháu.
– Cân nặng quá mức
– Ăn uống thực phẩm quá nhiều mỡ
– Hút thuốc lá
– Không hoạt động thể lực
Không có triệu chứng nào cho thấy ta bị cao mỡ trong máu, mà chỉ biết được khi thử máu.
3. Làm sao hạ cholesterol?
– Ăn uống lành mạnh: Dùng sữa không chất béo hoặc chất béo thấp – Ăn thịt nạc, thịt không da, cá – Ăn loại hạt nguyên (whole grains) chưa biến chế hoặc chà xát kỹ – Dùng rau quả.
– Thay đổi lối sống: Vận động thân thể đều đặn (khoảng 30 phút một ngày) – Không hút thuốc lá
– Dùng thuốc điều trị: Có nhiều loại thuốc để hạ cholesterol, một trong những loại thông thường là statin, hoạt động bằng cách ngăn chặn một chất mà thân thể cần để tạo ra cholesterol, đồng thời giúp thân thể lấy đi mỡ đạm bám vào thành mạch máu.
4. Nếu cholesterol cao mà chưa cần dùng thuốc
Ta nên theo chỉ dẫn của tạp chí Reader’s Digest:
– Ăn oatmeal vài lần trong một tuần, thêm bánh mì oat grain.
– Ăn bánh mì whole grain với 2 muỗng cà phê Benecol thay vì bơ hay margarine. Có thể dùng 1 đến 2 gram Sterols mỗi ngày.
– Ăn xà lách trộn với 1 muỗng canh flaxseed (hạt cây lanh, nát vụn càng tốt). Dùng thêm flaxseed oil trong bữa ăn, ít nhất ngày 1 lần.
– Dùng sữa, kem, yogurt, salad dressing hay cheese loại low fat.
– Ăn cá, tofu hay các loại đậu vài lần trong tuần
– Đi bộ nhanh khoảng 30 phút mỗi ngày.
– Nên dùng thêm vitamins như: Policosanol mỗi ngày 2 lần (5 đến 10 miligram). Có thể uống niacin, mỗi ngày một lần, nhất là những người có mức cholesterol tốt thấp. Dùng thêm allicin (garlic) 2 lần mỗi ngày (500 miligram).
– Đặt đồng hồ, cứ mỗi giờ “beep” một lần, thì nhắm mắt hít thở sâu trong 3 phút.
