Tên chính thức của nó là Santa Ana Zoo, tức Vườn Bách Thú (người Việt quen kêu là Sở Thú) Santa Ana, tọa lạc tại địa chỉ 1801 E Chestnut Ave, Santa Ana, CA 92701. Sở Khỉ Mini là tên tôi mới đặt cho Santa Ana Zoo sau khi chúng tôi bỏ ra một ngày để đi coi, quay video và chụp ảnh nơi này. Vé vào cửa là $7/người lớn.
Bách Thú có nghĩa là một trăm loài thú, nhưng ở Sở Khỉ chỉ có chưa đến chục loài thú khác, còn lại là khỉ, khỉ và khỉ nhỏ xíu với “đa số phiếu thắng áp đảo” các loài vật khác luôn. Cho nên tôi quyết định kêu nó là Sở Khỉ Mini.
Sở Khỉ Mini Santa Ana ở Prentice Park ở Santa Ana, California là một vườn thú rộng 20 mẫu Anh (tương đương 8.1 hecta), với nhiều loại thực vật lạ khu vực Trung và Nam Mỹ. Sở Khỉ được thành lập vào năm 1952, thuộc quyền sở hữu và điều hành của Thành phố Santa Ana. Năm 1992, ông Joseph Prentice đã hiến đất cho vườn thú với thỏa thuận rằng Thành phố phải giữ ít nhất 50 con khỉ mãi mãi. Có lẽ vì điều kiện thỏa thuận này mà Thành phố Santa Ana thực hiện đúng theo nguyện vọng của ông Joseph Prentice khi Thành phố đã và đang duy trì một bộ sưu tập linh trưởng rộng lớn với hơn một chục loài khỉ quý hiếm từ khắp nơi trên thế giới tại Sở Khỉ này.
Tôi đã từng đi xem nhiều Sở Thú, trong đó chúng ta thường thấy rất nhiều khỉ, vượn lớn cỡ từ em bé năm tuổi trở lên cho đến loài to như người thật, cá biệt có giống đười ươi to hơn cả người. Ðiều đặc biệt của Sở Khỉ Mini này là tập trung các giống khỉ bé tí ti. Con lớn nhứt chỉ bằng con chó ta Việt Nam, con nhỏ nhứt cỡ nắm tay của tôi (nhỏ hơn tay người lớn và lớn hơn tay trẻ con), nó ngồi dưới đất và quay lưng lại thì chúng ta có thể tưởng đó là con chuột, khi nó quay mặt lại mới biết nó là con khỉ.
Tôi thấy có giống khỉ toàn thân lông màu vàng lửa nhỏ xíu như con mèo con, mặt sư tử đực, tên khoa học của nó là Golden Lion Tamarin, xuất xứ từ Brazil. Giống Golden Headed Lion Tamarin cũng nhỏ như loại Golden Lion Tamarin, nhưng mặt và tay chưn lông màu vàng lửa, thân mình và đuôi màu đen tuyền, xuất xứ từ Brazil. Giống vượn Silvery Langur lông màu trắng bạc cũng nhỏ như con mèo con, xuất xứ từ Malaysia. Giống Black and White Ruffed Lemur (cũng nhỏ rí) là loài vượn cáo với cái mõm trắng nổi bật, mặt màu đen, lớp lông trắng dày và dài tạo thành một chiếc khăn quàng quanh cổ, vài con màu đen, thân lại trắng, đuôi dài và lông xù màu đen, xuất xứ từ rừng Madagascar. Con Black and White Colobus là một con khỉ châu Phi nhỏ xíu, ăn lá và lông cừu, đuôi dài, những ngón tay cái rất nhỏ hoặc không có ngón tay cái. Con khỉ Emperor Tamarin xuất xứ từ Peru thì nhỏ như con chuột, nhìn rất ngộ nghĩnh với bộ lông đen và hai hàng râu mép trắng dài lòng thòng, thiệt là giống y hình ảnh các ông hoàng ở Châu Âu thời xưa vậy.
Ở đây còn có con lười (đúng như tên của nó) rất “Lừ đừ như ông từ vào đền”. Lần đầu tiên tôi nhìn thấy con thú dò kiến với cái đầu nhỏ xíu và mũi dài như vòi voi. Bốn chưn nó thiệt bự mà mỗi chưn đều bự gấp hai lần cái đầu của nó, khiến cho tôi ban đầu cứ tưởng cái chưn của nó là cái đầu.
Ngoài ra, điều tôi cũng đặc biệt quan tâm tại Sở Khỉ Mini là thảm thực vật nguồn gốc Trung và Nam Mỹ rất phong phú tại đây. Bước vào đây, bạn sẽ có cảm giác đang đi lạc vào một khu rừng Amazon nhiệt đới với bầu không khí mát lạnh, sự âm u thiếu ánh sáng vì có quá nhiều cây cối như những bụi chuối cao nghều nghệu dày đặc, những bụi tre, trúc cao vút hai bên đường, những cây cổ thụ (gốc lớn hai người ôm) tàn cao che khuất mặt trời ở các lối đi. Bên dưới là những loại cây thấp lạ mắt xanh um. Cạnh lối đi, cứ cách khoảng chừng vài chục thước lại có những băng ghế dài cho khách đi xem nghỉ chưn.
Người ta làm những căn nhà cho thú ở cao và rộng như nhà cho người ở, mái lợp lá dày, vách gỗ và đắp tường bằng đất, có nhiều cửa sổ lắp khung kiếng (đóng mở được) để trong nhà thoáng mát vào mùa hè, ấm cúng vào mùa đông. Họ cũng làm vệ sinh rất sạch sẽ nên đi vòng quanh khu vực nuôi thú không có mùi hôi. Trước đây, tôi có viết bài “Những con vật đáng thương trong Thảo cầm viên” đăng trên Báo Trẻ, đến Sở Khỉ Mini, tôi lại nhớ đến chúng mà tội nghiệp cho những con thú thời Việt Nam cộng sản quá chừng, ốm đói trơ xương và hôi hám đến mức người xem phải bịt mũi.
Tất nhiên, trong Sở Khỉ Mini cũng có khu vực vui chơi dành cho trẻ em, khu phục vụ ăn uống, vệ sinh (mà tất cả những khu vui chơi, giải trí ở Mỹ đều có) nên đây là điều tôi chỉ lướt qua chớ không phải trọng tâm của bài viết này.
Nếu bạn muốn tìm một nơi tĩnh mịch, bầu không khí trong lành với màu xanh đến đậm đặc, mát lạnh để xả stress khi đến Nam Cali thì không có nơi nào lý tưởng bằng Sở Khỉ Mini Santa Ana.
TPT