Ngày 20 tháng Sáu năm 2018 vừa qua, Tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp gọi là chấm dứt những sự chia cách gia đình người nhập cư trái phép ở biên giới phía Nam. Ông nói với phóng viên tại Phòng Bầu Dục rằng chính sách “tuyệt đối không khoan thứ” chống lại việc nhập cảnh qua biên giới bất hợp pháp sẽ vẫn còn hiệu lực, nhưng sắc lệnh hành pháp sẽ cho phép trẻ em và cha mẹ được sống chung với nhau ở nơi tạm giam.
Sắc lệnh hành pháp của ông Trump sẽ yêu cầu Bộ Nội An Hoa Kỳ giữ những gia đình này được ở chung với nhau trong khi chờ đợi tòa xử về việc vượt biên giới trái phép. Sắc lệnh này cũng yêu cầu Bộ Tư Pháp tiến hành nhanh những hồ sơ di trú của những gia đình này và yêu cầu Ngũ Giác Ðài cung cấp những chỗ do quân đội dựng lên để làm nhà cho các gia đình này.
Tuy nhiên, sắc lệnh của ông Trump dường như sẽ không giải quyết vấn đề này một cách rốt ráo. Một án lệnh tòa năm 1997 nói rằng trẻ em đi cùng với cha mẹ không thể bị giam giữ hơn 20 ngày. Sắc lệnh hành pháp mới của ông Trump sẽ giữ những gia đình này đoàn tụ với nhau nhưng đôi khi các trẻ em này sẽ phải ở chung với cha mẹ nhiều hơn 20 ngày.
Ông Trump đã ra lệnh cho Tổng trưởng Tư Pháp Sessions thay đổi án lệnh tòa năm 1997 để chính phủ sẽ được phép giam giữ những gia đình này chung với nhau cho đến khi có thể tiến hành thủ tục pháp lý duyệt xét vấn đề nhập cư bất hợp pháp, được nhập cư hoặc bị trục xuất.
Cuộc khủng hoảng chia cách gia đình bắt đầu từ quyết định của ban hành pháp Trump vào tháng Tư vừa qua, khi họ ban hành chính sách “tuyệt đối không khoan thứ”. Ðiều này có nghĩa là tất cả những người vượt biên bất hợp pháp sẽ bị bắt và sẽ bị đưa ra tòa án hình sự xét xử. Và điều này có nghĩa là họ sẽ phải chia cách với con cái của họ.
Những người muốn xin nhập cư sẽ vẫn được duyệt xét, nhưng Tổng trưởng Tư Pháp Sessions loan báo rằng việc xin nhập cư sẽ không được chấp thuận dựa trên sự bạo hành băng đảng ở Trung Mỹ. Ðiều này hầu như bảo đảm rằng những người xin nhập cư xuất xứ từ Trung Mỹ sẽ bị từ chối. Sắc lệnh hành pháp ngày 20 tháng Sáu vừa qua không đả động gì đến việc này. May mắn thay, những trẻ em sẽ được ở chung với cha mẹ trong khi việc xin nhập cư được duyệt xét.
LMH
Hỏi Đáp Di Trú
Hỏi: Số trẻ em bị chia với gia đình ở biên giới Hoa Kỳ hiện nay là bao nhiêu?
Đáp: Hơn 2,300 trẻ em đang bị cách ly với gia đình tại biên giới trong 5 tuần lễ từ ngày 5 tháng Năm đến ngày 9 tháng Sáu năm 2018.
Hỏi: Điều gì đang xảy ra đối với các trẻ em khi bị chia cách khỏi cha mẹ của chúng?
Đáp: Những trẻ em này được trao cho Phòng Tái Ðịnh Cư Người Tỵ Nạn và được chăm sóc nếu các em đến Hoa Kỳ một mình. Chưa có nguồn tin chắc chắn nào cho thấy làm sao cha mẹ có thể liên lạc với con cái của họ, hoặc có thể đoan chắc rằng họ có thể được đoàn tụ trong tương lai. Một số cha mẹ đã bị trục xuất mà không hề có được bất cứ thông tin cho biết họ có thể tìm lại được con của mình hay không.
Hỏi: Vì sắc lệnh hành pháp ngày 20 tháng Sáu, các gia đình sẽ không bị chia cách trong tương lai. Nhưng còn những trẻ em đã bị cách ly khỏi cha mẹ từ tháng Tư vừa qua sẽ ra sao?
Đáp: Sẽ không thể nhanh chóng tái hợp cha mẹ và con của họ. Một số trẻ em đã được trao cho những người thân khác. Một số cha mẹ đã bị trục xuất không có con của mình đi theo. Và một số hồ sơ của chính phủ cho thấy rất khó đi tìm cha mẹ và các con của họ một cách nhanh chóng để họ có thể đoàn tụ với nhau.