Hỏi
Kính chào Bác sĩ. Gần đây trên thị trường có xuất hiện loại Đông Trùng Hạ Thảo. Xin bác sĩ cho biết loại này có tốt cho cơ thể mọi người hay không? Cháu có người bạn dùng thuốc này mỗi ngày, và nói nếu không dùng thì cảm thấy mệt. Vậy trong thuốc có chất kích thích gì không? P.Thao
Đáp
Xin thưa, về Ðông Trùng Hạ Thảo mà bạn hỏi thì thực ra chúng tôi cũng có rất ít hiểu biết, mà chỉ thấy ở trên truyền thanh truyền hình, báo chí. Nhờ câu hỏi nên chúng tôi vào internet tìm đọc và chia sẻ với độc giả. Sản phẩm này được gọi là “Ðông Trùng, Hạ Thảo” – dịch sang tiếng Việt là “mùa Ðông là côn trùng, mùa Hạ thành thảo mộc”. Nguyên lai như sau.
Một loại trùng có tên khoa học khó đọc khó nhớ là Cordicep Sinensis, mà chúng tôi xin tạm gọi là “Trùng Ðặc Biệt”, và một loại nấm cũng đặc biệt, “Nấm Ðặc Biệt”. Cả hai đều mọc tự nhiên dưới mặt đất ở các vùng núi cao mấy ngàn mét, tại các quốc gia giá lạnh Châu Á như Tây Tạng, Hy Mã Lạp Sơn, Vân Nam bên Tầu, Nepal…
Trùng nằm dưới đất vài năm và sống bằng chất dinh dưỡng từ rễ cây trong suốt mùa Hạ để sửa soạn cho giấc ngủ trong mùa Ðông. Cũng trong tiết Ðông này, Trùng tiêu thụ một số lớn Nấm Ðặc Biệt”. Nấm sống nhờ Trùng và lớn lên trong cơ thể Trùng khiến cho Trùng chết vì “bội thực”.
Tới đầu Xuân vào Hạ, một loại Nấm khác mọc ra từ đầu của Trùng và lớn lên, thành hình một củ rễ dài trên dưới mười cm, lớn độ ½ cm. Ðó là nguồn gốc tạo thành của “Ðông Trùng Hạ Thảo” – mùa đông là côn trùng, mùa hạ là loại thảo. Thổ dân hái ÐTHT mang về dùng như một thực phẩm hoặc để chữa mấy bệnh thông thường, và họ thấy tốt cho sức khỏe.Tiếng lành đồn xa, dân chúng nô nức tìm kiếm, trước là tự dùng sau mang bán lấy tiền. Một số khách du lịch tới thăm phong cảnh các nơi đó, thấy dân chúng dùng và nói là có thể chữa bệnh, bèn dùng thử, gật gù tấm tắc khen, về nhà viết lại.
Kỹ nghệ sản xuất Đông Trùng Hạ Thảo ngày nay
Vì là một sản phẩm hiếm, lâu năm mới thành hình cho nên nguồn cung cấp cạn dần, mà người tìm kiếm ngày càng đông. Càng hiếm thì càng quý, và giá cả cũng tăng theo, tùy nơi sản xuất và tùy cách “khuyến mãi”, hình thức trình bày. Vào đầu thập niên 1980, Trung Hoa bắt đầu nuôi một loại nấm Cordyceps Sinensis nhân tạo, khác với C. Sinensis thiên nhiên, và giới thiệu là nấm này có tác dụng mạnh hơn. Có những giới thiệu còn cho rằng ÐTHT có thể chữa được rất nhiều thứ bệnh, từ tim, phổi, thận tới ngoài da, tình dục, tăng cường khả năng miễn dịch, giúp sống trường thọ v.v. Nhưng rất tiếc chúng tôi chưa có cơ duyên đọc kết quả nghiên cứu khoa học nào về sản phẩm này.
Tóm lại, mặc dù “Ðông trùng, Hạ thảo” đã được dùng từ nhiều ngàn năm như một sản phẩm có ích lợi cho sức khỏe, nhưng xin nhắc nhở là trước khi dùng thảo mộc này – hoặc bất cứ dược thảo nào, nên thông báo cho bác sĩ gia đình mình biết:
– Là mình đang dùng dược phẩm nào, và đang bị dị ứng với bất cứ dược phẩm hoặc chất dinh dưỡng phụ thêm nào;
– Ðang có thai, hoặc dự trù sẽ có thai trong tương lai gần;
– Ðang cho con bú sữa của mình;
– Ðã từng bị các bệnh về tinh thần như trầm cảm, ung thư nhũ hoa, loét dạ dày;
– Ðang điều trị bệnh cao huyết áp, bệnh tim mạch…
Cũng xin nêu ra là, các “quảng cáo” về dược thảo đều có chú thích là chưa được cơ quan Kiểm Soát Thực Phẩm và Thuốc Men (FDA) chứng nhận:
NOTE: “These claims have not been evaluated by the FDA. Our products are not intended to diagnose, treat, cure or prevent any disease. Health decisions are much too important to be made without the advice of a Doctor or other Health Care Practitioner. We invite and encourage you to share this information with your doctor. We are happy to share all of our research materials with any doctor who asks”.nyd