Kết quả bầu cử giữa nhiệm kỳ vào ngày 6 tháng 11 vừa qua không làm cho người ta ngạc nhiên lắm. Ðảng Cộng Hòa vẫn kiểm soát Thượng viện và Ðảng Dân Chủ trở lại chiếm đa số Hạ viện sau nhiều năm vắng bóng. Và tại tiểu bang California, tân thống đốc vẫn thuộc đảng Dân chủ.
Cuộc bầu cử vừa qua chắc chắn cho thấy sẽ khó có những chuyển biến mạnh mẽ trong hai năm sắp tới. Bất cứ luật mới nào được đưa ra trong quốc hội, nếu bị phe Thượng nghị sĩ của đảng Cộng hòa bảo thủ chống đối, dự luật mới này sẽ không thể thành luật được.
Trong hệ thống chính quyền Hoa Kỳ, nếu một trong hai viện, Hạ viện hoặc Thượng viện, không thông qua một dự luật nào đó thì nó sẽ chết. Khi một dự luật được Thượng viện thông qua, nó cũng phải được Hạ viện thông qua để trở thành luật chính thức. Nói cách khác, trước khi một dự luật trở thành luật chính thức, nó phải được cả hai viện trong quốc hội thông qua, và sau đó sẽ được Tổng thống ký để chính thức trở thành luật.
Theo hiến pháp Hoa Kỳ, Hạ viện và Thượng viện là hai đối tác ngang nhau trong tiến trình lập pháp – luật không thể thi hành nếu không có sự chấp thuận của hai viện này.
TT. Trump từng kêu gọi chấm dứt “di dân dây chuyền” bằng cách giới hạn di trú dựa trên việc bảo lãnh gia đình đến Hoa Kỳ. Ông cũng bày tỏ việc ủng hộ dự luật RAISE, có nội dung giảm việc di dân hợp pháp bằng cách giảm một nửa số chiếu khán (visa) dành cho việc bảo lãnh gia đình, ngăn cản trước hết những người đến từ Mễ Tây Cơ, Ấn Ðộ và Trung cộng. Những nước này hiện đưa người di dân đến Hoa Kỳ nhiều nhất.
Hành pháp cũng tìm cách giới hạn di trú hợp pháp với dự luật đề nghị sẽ siết chặt vấn đề “gánh nặng xã hội”, sẽ đưa đến việc nhiều di dân từ bỏ việc xin những lợi ích xã hội mà họ có quyền hưởng hợp pháp.
Hành pháp loan báo chấm dứt chương trình Bảo Vệ Quy Chế Tạm Thời với những người nước Haiti, Salvador, Nicaragua và cư dân của một số nước đang phát triển. Vấn đề này cũng đang chờ tòa án xét xử.
Hỏi Đáp Di Trú
– Hỏi: Người di dân ở tiểu bang California kỳ vọng gì ở tân Thống đốc Newsom?
– Đáp: Thống đốc Newsom có thể cố gắng làm nhiều vấn đề hơn để ủng hộ những di dân bất hợp pháp tại California, có hoặc không có sự chấp thuận của Liên bang, nhưng ông sẽ không thể ảnh hưởng những điều luật của liên bang về di dân bất hợp pháp.
– Hỏi: Những người ở nước nào nhiều phần sẽ bị trục xuất?
– Đáp: Hành pháp đang gia tăng việc trục xuất và cố bảo đảm rằng 95% những người bị trục xuất đến từ Mễ Tây Cơ và các nước ở Trung Mỹ.
– Hỏi: Vào đầu tháng 11, 2018, Tổng thống nói rằng chính sách về quyền sinh ra ở Hoa Kỳ đương nhiên là công dân nên bị hủy bỏ, mặc dù hầu hết các học giả về luật đều tin rằng ông không có quyền làm việc này. Liệu ông Trump có thể thực hiện không?
– Đáp: Hầu hết các chuyên gia về luật đều tin rằngTT. Trump không thể ngưng lại chính sách về quyền sinh ra là công dân hoàn toàn được. Tuy nhiên, sau khi vấn đề này đưa lên tòa án, tòa có thể nói rằng vấn đề này chỉ áp dụng với di dân bất hợp pháp. Trong trường hợp này, con cái của công dân Hoa Kỳ và thường trú nhân sẽ không bị ảnh hưởng.