Tôi có thắc mắc nhờ bác sĩ giải thích phân biệt giữa các chứng bệnh về tim: Heart attack là gì? Coronary heart disease là gì? Heart failure là gì? Chest pain, angina là gì? Stroke, đột quỵ là gì? Hiện tôi bị chest pain thường xuyên, bác sĩ cho uống: 1. Metoproloh 25mg tab; 2. Isosorbide 10 mg, 3. Plavix 75 mg, 4. Aspirine 325 mg, 5. Crestor 10 mg.
Đôi khi tim nhói nhiều, uống Nitrustat, bệnh không nhẹ muốn bác sĩ cho lời khuyên.
Đáp
Thân gửi ông Giao
Sau đây là giải thích mấy câu hỏi của ông về bệnh:
a- Heart failure là bệnh Suy Tim.
Tim có nhiệm vụ đưa máu chứa oxygen đi nuôi cơ thể. Mỗi lần tim co bóp, máu được đưa vào động mạch.
Trong trường hợp tim bị suy yếu, sức co bóp của tim không còn mạnh như trước, do đó chỉ có một lượng nhỏ máu được đưa ra động mạch, số máu còn lại dội ngược lên phổi và gan, gây ứ đọng. Bệnh nhân bị khó thở kể cả khi nằm và sưng phù chân. Nguyên nhân chính gồm có cao huyết áp, bệnh van tim mãn tính, loạn nhịp tim, huyết khối động mạch vành. Trị liệu bằng nghỉ ngơi, thuốc lợi tiểu, thuốc trợ tim, đôi khi phẫu thuật.
b- Coronary artery disease là Bệnh Động Mạch vành.
ĐMV là mạch máu cung cấp dưỡng chất và oxygen để nuôi các tế bào của trái tim. Khi tế bào tim không nhận đủ dưỡng khí chúng sẽ bị hư hao, tổn thương. Nguyên nhân gây ra bệnh ĐMV là sự tắc nghẽn do chất béo đóng lên thành động mạch. Bệnh nhân sẽ cảm thấy đau trước ngực chest pain hoặc angina. Chữa bằng thuốc làm mở động mạch hoặc thông tim, by-pass và thay đổi nếp sống: giảm chất béo, vận động cơ thể, tránh mập phì và căng thẳng tâm lý.
c- Stroke hoặc Đột quỵ là trường hợp trong đó số lượng máu nuôi tế bào não bộ đột nhiên bị cắt giảm, đưa tới sự chết của các tế bào đó. Nguyên nhân chính là do huyết cục ngăn máu tới não hoặc do mạch máu não bị đứt. Đây là trường hợp cấp cứu cần được đưa tới bệnh viện tức thì để cứu chữa. Dấu hiệu báo động có thể là đột nhiên nhức đầu, giảm thị lực hoặc nhìn một vật thành hai, nói lơ lớ, không hiểu lời nói của người khác, ngơ ngác không biết mình ở đâu, giờ nào, tê tê ở miệng, ngực và cánh tay, đi đứng không vững.
Trường hợp của ông: nên tới bác sĩ chuyên về bệnh tim mạch để được làm thêm xét nghiệm rồi điều trị tới nơi tới chốn. Trong khi đó, ông có thể tiếp tục các thuốc mà bác sĩ đã cho toa. Các thuốc này có mục đích làm động mạch giãn mở để máu lưu thông dễ dàng.
Tôi năm nay 65 tuổi. Nhiều người nói nên uống thêm các antioxidant để tránh bệnh tật và sống lâu. Có đúng không đấy bác sĩ nhỉ? Xin bác sĩ cho tôi biết oxidant là gì và công dụng của chúng như thế nào. Rất lấy làm cảm ơn bác sĩ.- Nguyễn như Tùng- San Antonio.
Đáp
Thưa ông Tùng,
Phải nói rằng phong trào uống antioxidant đang rất là phổ biến. Gặp nhau là các cụ đều hỏi nhau về antioxidant này antioxidant kia. Ít nhất mỗi cụ cũng uống một hoặc hai loại. Đó là do truyền tai nhau hoặc thu lượm kiến thức qua truyền thông, báo chí.
Thực ra đó cũng chỉ là những chất dinh dưỡng thường có sẵn trong thực phẩm mà ta dùng hàng ngày. Các antioxidant thường được nhắc nhở tới là sinh tố C, sinh tố E, Beta Carotene. Beta Carotene là tiền thân của sinh tố A. Theo kết quả của một số nhà nghiên cứu thì antioxidant, tiếng Việt gọi là chất chống oxy hóa, là chất có thể ngăn chặn phản ứng của một vài thực phẩm với oxygen. Tác dụng này rất quan trọng vì nhiều thực phẩm bị đổi mầu hoặc hư thối vì sự oxy hóa.
Trong cơ thể thì một số các nhà nghiên cứu nói rằng antioxidant có thể ngăn chặn tác hại của các phần tử gọi là gốc tự do (Free Radical). Trong sinh hoạt bình thường, tế bào tạo ra các gốc tự do. Đây là các phân tử thiếu một điện tử (electron). Để có số điện tử chẵn, gốc tự do tấn công chiếm đoạt điện tử các phân tử khác và gây ra một loạt những tổn thương cho tế bào mà kết quả là các bệnh thoái hóa, ung thư… Các nhà nghiên cứu cho rằng trong bệnh tim mạch, khi bị oxy hóa thì cholesterol xấu LDL gây ra tổn thương cho lớp lót của mạch máu. Antioxidant sẽ ngăn chặn sự oxy hóa của LDL bằng cách vô hiệu hóa gốc tự do. Trong các bệnh ung thư, antioxidant cũng giảm nguy cơ của nhiều loại. Antioxidant làm bớt sự vẩn đục của thủy tinh thể và tránh được bệnh cườm mắt.
Do đó nhiều người uống thêm antioxidant.
Nhưng một số chuyên gia y tế lại dè dặt hơn. Họ không khuyến khích việc uống thêm một lượng quá cao antioxidant, vì:
a- Chưa có chứng minh khoa học cũng như lâm sàng về sự công hiệu của antioxidant để giảm thiểu bệnh kinh niên;
b- Không biết rõ hậu quả xa của các antioxidant khi dùng liều lượng cao;
c- Chưa biết rõ số lượng antioxidant cần thiết để phòng ngừa bệnh.
Thành ra, theo các nhà dinh dưỡng, ăn uống đầy đủ, cân bằng các chất dinh dưỡng là tốt rồi. Hà cớ chi phải đi mua những antioxidant do tổng hợp hóa chất, vừa tốn tiền mà vừa không biết công hiệu ra sao. Tuy nhiên, nếu muốn chắc ăn, ông có thể ra pharmacy mua các loại này và coi kỹ hướng dẫn để uống.