Tháng Tư đã qua nhưng đôi khi bạn vẫn có thể gặp lại những vấn đề tưởng như thật, nếu bạn không tận tường suy xét trước khi hành động, bạn sẽ rơi vào cái bẫy lừa đảo. Cuộc sống càng trở nên phức tạp, khó khăn thì nạn lừa đảo, tệ nạn xã hội càng gia tăng. Bạn thử trắc nghiệm với vài câu hỏi sau đây để cảm nhận phần nào cách phòng thân và lối làm tiền lừa đảo mà bất cứ ai cũng có thể gặp.
1. Thời tiết ấm có thể làm trộm cắp gia tăng. Bạn nên cất giấu đồ vật quý giá ở đâu?
A. Phòng giặt sấy áo quần
B. Phòng tắm
C. Phòng ngủ
2. Bạn được nhà thầu sửa nhà giảm giá sửa chữa rất nhiều. Lý do nào để nhà thầu có thể cho bạn giá thấp như vậy?
A. Xe người thầu không in tên công ty hay mang bảng số tiểu bang khác.
B. Người thầu muốn bạn ứng tiền trước mua vật liệu.
C. Người thầu để bạn trả góp.
D. Tất cả các điều trên.
3. Bạn bị mất xách tay hay bóp ví, bạn có nên đi báo với cảnh sát không?
A. Không. Dường như cảnh sát sẽ không có thời giờ truy tìm đồ mất cho bạn.
B. Đúng. Gởi bản sao đến công ty phát hành thẻ tín dụng và văn phòng tín dụng để giúp bạn xóa đi những khoản tiền chi dụng do kẻ cắp dùng thẻ tín dụng của bạn.
4. Bạn nhận được email từ một công ty nổi tiếng yêu cầu bạn bấm vào một cái link để biết thêm tin tức. Bằng cách nào bạn có thể nói đó là một tin lừa đảo (scam)?
A. Bạn là khách hàng nhưng chưa bao giờ cho họ biết email.
B. Email gởi đến ghi “Dear Member, Valued Customer”.
C. Bạn di chuyển mũi tên và đặt trên the link sẽ thấy hiện ra URL và địa chỉ internet của công ty bị thiếu hay hiện ra “.us” hoặc “.exe”.
D. Bất cứ câu trả lời trên
5. Cháu của bạn gọi điện thoại cho biết là đang bị bắt giữ khi đang đi du lịch và cần bạn gởi tiền giúp. Bạn tính sao?
A. Chạy ngay đến Western Union để gởi tiền cho cháu.
B. Cúp điện thoại và gọi ngay đến điện thoại cầm tay của cháu và cha mẹ của cháu để hỏi rõ sự tình ra sao.
C. Cho cảnh sát số thẻ tín dụng của bạn để họ thu tiền.
6. Bạn nhận thư có ngân phiếu $3,500 là một phần tiền của số tiền trúng số. Họ yêu cầu bạn gởi ngân phiếu (deposit the check) vào trương mục ngân hàng của bạn và chuyển một phần tiền trả thuế từ trương mục của bạn đến một trương mục họ yêu cầu. Bằng cách nào bạn biết ngân phiếu nhận được là xác thực?
A. Các cạnh của ngân phiếu cắt phẳng mịn và những con số ở hàng cuối trong ngân phiếu sáng bóng.
B. Ngân hàng của bạn nhận cho bạn gởi vào (deposit) trương mục của bạn.
C. Số tiền của ngân phiếu hiện lên trong trương mục ngay sau khi bạn gởi vào nhà băng.
D. Tất cả câu trả lời trên đều sai. Những loại ngân phiều này luôn luôn là ngân phiếu lừa đảo, không tiền bảo chứng.
Trả lời
1- A. Phòng giặt sấy là chỗ cuối cùng kẻ trộm tìm đến. Theo lời khai của kẻ đã từng đi trộm Bill Mason.
2- D. Người đi thầu có uy tín thường ít đi thầu nơi xa hay nhận trả góp. Sửa chữa không nhiều, không cần ứng tiền trước.
3. B. Đồng thời gởi các bản sao của các thẻ khác bị mất như bằng lái xe, thẻ bảo hiểm y tế… theo yêu cầu của công ty liên hệ.
4. D. Áp dụng câu trả lời này khi nhận được thư từ các cơ sở giả mạo cơ quan chính phủ gởi qua bưu điện dạng công văn (official correspondence).
5. B. Đừng để bị lừa. Có thể không phải là cháu của bạn. Kẻ gian dễ dàng biết tên các thành viên trong gia đình bạn để mưu cầu chuyện lừa đảo.
6- D. Bạn không bao giờ trả tiền thuế trước trong bất cứ giải lotto trúng tiền mặt nào. Bạn sẽ phải gánh chịu số tiền rút ra từ trương mục ngân hàng của bạn và bị phạt nếu bạn deposit ngân phiếu ma.
MH – Theo SK – SPYL – AARP Books