Lời Giới Thiệu: Tôi gặp Cô Natalie lần đầu tại buổi vận động cho chương trình song ngữ VELI cho Học khu Garden Grove, California, ngày 4 tháng Năm, 2013 tại Santa Ana, Quận Cam. Ít hôm sau, chúng tôi hẹn gặp nhau ở một quán cơm chay. 15 phút trước giờ hẹn, mưa xối xả trút xuống thành phố Garden Grove, nhưng cả hai chúng tôi đều đến trước hẹn. Và cùng có một cảm xúc: mưa giống ở Việt Nam quá! Cơn mưa chớm hạ – vốn hiếm hoi ở Nam California – là một khởi đầu cho cuộc phỏng vấn lịch sử truyền khẩu cô đọng của chúng tôi. Cô Natalie đưa tôi trở lại một quê hương mà cả hai chúng tôi đã lớn lên, tuy ở hai miền Trung và Nam, nhưng vẫn có những tương cảm sâu sắc. Tôi đã rất ngạc nhiên và thích thú vì Cô Natalie rời Việt Nam lúc tám tuổi, nhưng nói và viết tiếng Việt rất lưu loát. Chúng tôi mãi chuyện trò đến cả tiếng rưỡi đồng hồ mà quên gọi thức ăn. Trong cuộc phỏng vấn nối tiếp bên dưới, Cô Natalie ôn lại một chút lịch sử cá nhân của Cô, và mời gọi chúng ta hỗ trợ và tham gia vào các chương trình tiếng Việt mà Cô đang giúp thực hiện tại Đại học Cal State Fullerton.
TS. Natalie Trần trong một lớp học
TRANG ĐÀI (TGT): Hiện nay, Cô đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển ba chương trình Việt ngữ tại Cal State Fullerton, một bước tiến rất xa cho trường Đại học cũng như cho chính cộng đồng người Việt hải ngoại, đặc biệt là Quận Cam. Xin Cô nói thêm về ba dự án này.
NATALIE TRẦN (NT): Đây là một tin vui cho cộng đồng Việt Nam của chúng ta và cũng là một sáng kiến quan trọng cho cả trường Đại học Cal State Fullerton. Những vị khoa trưởng (deans) và phó khoa của phân khoa Nhân Văn và Xã Hội và phân khoa Giáo Dục đã có công trong việc hình thành dự án này. Chúng tôi cũng nhận được sự giúp đỡ của các giảng viên và nhân viên từ cả hai phân khoa, những người này đã làm việc không mệt mỏi trong việc hỗ trợ sự phát triển các khóa học của chương trình. Dĩ nhiên, tất cả những điều này không phải là có thể mà không có sự lãnh đạo với tầm nhìn xa bao quát của trường Đại học Cal State Fullerton.
Văn Bằng Cử Nhân Việt Ngữ sẽ là một văn bằng đại học có mục đích học hỏi sâu xa tiếng Việt bao gồm: ngôn ngữ, văn chương, lịch sử, nghệ thuật, v.v… Tất cả những lãnh vực nói trên được kết hợp để đưa đến một nền văn hóa thực sự. Chương trình này sẽ chuẩn bị cho sinh viên các địa vị trong nghề nghiệp và công việc làm nhờ vào kiến thức về ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam, thí dụ công việc trong luật pháp quốc tế, thương mại, giảng dạy, làm việc cho tiểu bang, cơ quan của chính phủ ở địa phương, lãnh vực y tế, xã hội, thông dịch và các công việc khác.
Giảng Dạy Việt Ngữ có tín chỉ được công nhận sẽ chuẩn bị cho các giáo viên dạy tiếng Việt tại các trường trung học (lớp 7-12). Hiện nay, các giáo sư đang dạy trong các lớp học thường có tín chỉ chứng nhận để dạy những môn học khác như toán, khoa học, xã hội học, vv…, nếu họ đậu kỳ thi khảo sát khả năng họ có thể dạy các khóa học tiếng Việt. Sự phát triển của chương trình này sẽ cho phép chúng tôi đào tạo đúng các giáo sư trung học thích hợp dạy các lớp học Việt ngữ. Sự huấn luyện đặc biệt này mang lại lợi ích cho cả học sinh và giáo viên bởi vì phương pháp giảng dạy toán học hoặc cách đọc không giống như phương pháp giảng dạy một ngôn ngữ, chưa kể có những sự khác biệt trong phương pháp giảng dạy cho các ngôn ngữ khác nhau.
Chương Trình Song Ngữ Việt-Anh sẽ tạo cơ hội cho các giáo viên hiện đang dạy trong các lớp mẫu giáo đến lớp 12 (K-12) có thể được nhận thêm một tín chỉ của Chương Trình Song Ngữ Việt-Anh. Chương trình này cho phép giáo viên giảng dạy trong lớp K-12 được phép dùng song ngữ. Có nghĩa là giáo viên có thể hướng dẫn bằng tiếng Việt và tiếng Anh khi giảng dạy bất cứ một môn học nào (như toán, khoa học, cách đọc, v.v…).
TGT: Có lẽ nhiều phụ huynh cũng rất muốn biết, ba chương trình này sẽ chuẩn bị cho các sinh viên kỹ năng để tìm những công việc như thế nào, thưa Cô?
NT: Tại tiểu bang Cali đang có sự thiếu hụt lực lượng lao động (bao gồm giáo viên/giáo sư) là những người có thể giao tiếp hiệu quả qua việc dùng ngôn ngữ và hiểu rõ văn hóa đa dạng của học sinh và gia đình. Các lợi ích liên quan đến có khả năng dùng song ngữ (Việt-Anh) bao gồm:
1) Tăng cơ hội kiếm việc làm
2) Cải thiện khả năng ngôn ngữ cần sử dụng
3) Tăng hiểu biết về các nền văn hóa đa dạng
4) Tăng cường khả năng đóng góp cho cộng đồng đa dạng
5) Thăng tiến sự hiểu biết toàn cầu
Sự phát triển của Chương Trình Cử Nhân Việt Ngữ , Chương Trình Sư Phạm Giảng Dạy Việt Ngữ có tín chỉ được công nhận và Chương Trình Song Ngữ Việt-Anh được nối kết với nhau và hỗ trợ chúng ta trong việc giải quyết các nhu cầu cần thiết trong việc tạo ra một lực lượng lao động có khả năng đa dạng trong tiểu bang Cali và toàn quốc.
TGT: Đối với Cô, đây vừa là công việc chuyên môn, vừa là một hoài bão cá nhân, mong giữ gìn tiếng Việt và văn hoá Việt cho các thế hệ tương lai. Cô đã nuôi dưỡng hoài bão này từ khi nào?
NT: Natalie nghĩ rằng đây là một giấc mơ của nhiều người Mỹ gốc Việt, là một hoài bão lớn của cộng đồng của chúng ta. Là một thành viên cộng đồng cũng như một thế hệ thứ hai, Natalie xem nó như là một danh dự đồng thời cũng là trách nhiệm của mình để tiếp tục xây dựng trên công việc mà những người đi trước chúng ta đã thiết lập. Những gì chúng ta làm hôm nay không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống của những người trong cộng đồng của chúng ta mà chúng ta cũng có thể để lại một di sản cho thế hệ tiếp theo và những con cháu của chúng ta sau này. Sự thành công của các chương trình này không thể không có sự hỗ trợ của cộng đồng. Natalie hy vọng rằng chúng ta có thể đến với nhau trong sự đoàn kết để hỗ trợ sự phát triển của các chương trình này.
TGT: Cộng đồng đóng một vai trò tiên quyết trong việc hình thành và duy trì những chương trình này. Xin Cô cho biết, các bậc phụ huynh, các em sinh viên, và cộng đồng nói chung có thể làm gì để giúp các chương trình này thành công?
NT: Phụ huynh, học sinh và cộng đồng nói chung có thể hỗ trợ các chương trình này bằng cách học hỏi thêm về những lợi ích của việc biết song ngữ. Học sinh có thể chia sẻ sở thích của họ trong việc ghi danh vào các lớp học tiếng Việt với giáo viên và nhân viên nhà trường. Phụ huynh có thể khuyến khích con em mình ghi danh vào các lớp học tiếng Việt ở trường. Hiện nay trường Đại học Cal State Fullerton đang tiến hành một cuộc khảo sát quan tâm về các chương trình này, xin quý vị vui lòng dành ít phút thời gian để trả lời các câu hỏi trong cuộc khảo sát: https://csufedu.qualtrics.com/SE/?SID=SV_3yCyojCXdnWwQrX
TGT: Chân thành cảm ơn Tiến sĩ Natalie Trần đã chia sẻ kinh nghiệm của Cô, và trình bày về những chương trình cần thiết cho việc giữ gìn và phát huy văn hoá ngôn ngữ Việt tại Hoa Kỳ. Kính chúc Cô nhiều sức khoẻ.
NT: Cảm ơn Trangđài đã cho Natalie cơ hội để giao tiếp với cộng đồng và chia sẻ về sự phát triển của các chương trình này tại trường Đại học Cal State Fullerton.