Nếu bạn là một công dân mạng (netizen) hoặc thường lên những website tiếng Việt để làm việc hay để đọc, thì có lẽ điều dưới đây sẽ không lạ, nhưng nếu bạn chưa khi nào dùng mạng, hoặc chỉ thỉnh thoảng dùng e-mail để liên lạc thôi, thì tôi nghĩ chuyện dưới đây có thể làm bạn ngạc nhiên lắm.
Cách đây vài hôm, tôi đọc được chuyện dưới đây:
Sau khi kỳ thi đại học đợt 1 kết thúc, một bạn có nick là Hương L đã đăng tải một status có nội dung “bức xúc” với bố mẹ. Những dòng gay gắt của cô với người sinh thành đã bị cư dân mạng ném đá tơi tả (ném đá tức là phê phán nặng nề). Status ấy như thế này đây:
Bạn có hiểu hết những gì cô ấy nói không? Trong status có nhiều từ được viết tắt, và mấy từ tục tỉu bị xóa đi, tôi xin phỏng dịch lại như sau, tuy nhiên tôi không chắc rằng mình đúng:
“Tưởng được làm bố mẹ con này thì thích nói gì thì nói à? Nhìn lại chính ông bà đi, xem ông bà đã làm gì được cho tôi. Tôi không thi được là do tôi muốn như thế chắc? Mà cứ phải nói thế này thế nọ, xong lôi tôi ra so sánh vơi những cái đứa khác. Ông bà bảo ghét tôi sao còn sinh tôi ra (làm gì), giết chết… luôn đi sao phải dọa. Nếu ông bà nói được như thế thì hãy làm luôn nhá. Tôi không sợ đâu, chết thì chết còn hơn phải sống trong một gia đình không coi mình ra gì, không bằng một con chó.”
Điều tôi muốn nói ở đây là không phải phê phán về mặt đạo đức tuy lời văn rất hỗn, mà tôi muốn chỉ nói đến hiện tượng viết tắt. Nếu ta không quen thì khó lòng mà hiểu được ngay cả những câu tầm thường nhất. Tôi e rằng rất có thể chẳng bao lâu nữa chữ Việt sẽ thay đổi đến mức những người già phải nhờ đến các chuyên viên dịch thuật mỗi khi nhận được e-mail của con cháu thăm hỏi, hay chúng ta phải cần một thứ từ điển mới. Nội dung quyển từ điển ấy đại khái sẽ là như thế này:
– Thích nói gì thì nói à!
Thích nói j thì nói ak!
– Đã làm gì được cho tôi
Đã lm j đc cho tôi
– Tôi không thi được
Tôi k thi đc
– Cứ phải nói
Cứ pải nói
– Ông bà bảo ghét tôi
Ông bà pảo ghét tôi
– Làm luôn nhá
Làm luôn naz
– Không coi mình ra gì
K coi mik ra j
– Không bằng một con chó
K = 1con chó
Trên bàn cà phê cuối tuần qua, chuyện này được đưa ra bàn thảo hào hứng. Sau cùng, các nhà văn, nhà thơ, nhà dịch thuật, nhà giáo, nhà ngôn ngữ học – và ai cũng là nhà thất nghiệp – trong bàn đều đồng ý rằng nếu quyển từ điển này được soạn, thì chúng tôi xin đóng góp một số từ ngữ viết tắt để nó thêm phần phong phú. Những từ viết tắt của chúng tôi theo một dạng khác: viết tắt bằng cách ghép chữ để tạo nghĩa mới, chứ không phải cách thay đổi ký tự như của cô gái ở trên. Đây là những thành quả gặt hái được của chúng tôi sau một lúc bàn cãi cưỡng tình đoạt lý thật gay cấn:
– Đứng sau tiền vệ là hậu vệ, vậy đứng sau thủ môn viết tắt là gì?
Là hậu môn
– Lợi dụng tiền bạc thì gọi là làm tiền, vậy lợi dụng tình cảm thì viết tắt là gì?
Là làm tình
– Buổi sáng gọi là ban mai, sao buổi sáng gọi là sao mai, sương buổi sáng gọi là sương mai, nắng buổi sáng gọi là nắng mai; vậy dòng sông buổi sáng viết tắt là gì?
Là giang mai
– Giáo viên dạy Văn kiêm dạy Lịch sử thì gọi tắt là giáo viên Văn Sử. Vậy giáo viên dạy Sinh vật kiêm Vật lý thì viết tắt là gì?
Là giáo viên Sinh Lý
– Giáo viên dạy Sinh vật kiêm Thể dục thì viết tắt là gì?
Là giáo viên Sinh Dục
– Giáo viên dạy Toán học kiêm Hóa học thì gọi là giáo viên Toán Hóa. Vậy giáo viên dạy Âm nhạc kiêm Đạo đức thì viết tắt là gì?
Là giáo viên Âm Đạo
– Giáo viên dạy Âm nhạc kiêm Vật lý thì viết tắt là gì?
Là giáo viên Âm Vật
– Hai mệnh đề giao cắt nhau thì gọi là mệnh đề giao. Hai mệnh đề hợp chung với nhau thì gọi là mệnh đề hợp. Vậy hai mệnh đề thỏa mãn cả hai điều kiện trên thì viết tắt là gì?
Là mệnh đề giao hợp.
– Chất tinh khiết gọi là tinh chất. Tôi luyện để lấy tinh chất thì gọi là tinh luyện, sàng lọc để lấy tinh chất thì gọi là tinh lọc. Vậy khử trùng để lấy tinh chất thì gọi là gì?
Là tinh trùng.
– Ghép cây chanh với cây quất thì gọi là cây chanh quất. Vậy ghép cây sờ-ri với cây vú sữa thì gọi là cây gì?
Là cây sờ vú
– Bệnh khó chữa thì gọi là nan y. Thầy thuốc có lương tâm thì gọi là lương y. Thầy kê thuốc tây cho uống thì gọi là tây y. Uống xong, thoát chết, không uống thuốc nữa, thì viết tắt là gì?
Là thoát y.
– Nước lớn gọi là cường quốc, vậy ngoài từ đại dương ra, thì biển lớn viết tắt là gì?
Là cường dương.
– Binh sĩ mất mạng gọi là liệt sĩ, nước mất gọi là liệt quốc, vậy mất biển gọi là gì?
Là liệt dương.
– Khi sáp nhập tỉnh Nam Hà với Sơn Tây thì gọi tắt là Hà Tây. Vậy nếu sáp nhập tỉnh Đắc-lắc với Plây-ku thì gọi là gì?
Là Lắc-Ku.
– Nơi chế biến sản phẩm xuất khẩu thì gọi là khu chế xuất. Vậy nơi tinh chế sản phẩm hoàn thành thì gọi là gì?
Là tinh hoàn
– Nơi xuất khẩu sản phẩm tinh chế thì gọi là gì?
Là xuất tinh
– Nếu xếp theo sự phú quí thì có đại phú, trung phú và tiểu phú, vậy nếu xếp theo tiện nghi thì xếp như thế nào?
Xếp như thế này: đại tiện, trung tiện, và tiểu tiện
– Đường đào trong đất gọi là địa đạo, vậy đường đào dưới âm phủ viết tắt là gì?
Là âm đạo.
– Nghĩa cử của nhân vật trong phim kiếm hiệp thì gọi là nghĩa hiệp. Vậy thủ pháp của nhân vật trong phim khiêu dâm gọi tắt là gì?
Là thủ dâm.
– Cơ quan cấp dưới gọi là Hạ. Ví dụ Hạ nghị viện là cơ quan cấp dưới trong Nghị viện. Vậy cơ quan cấp dưới của Bộ là gì?
Là Hạ Bộ.
– Phòng Kinh tế sáp nhập với phòng Thương mại thì gọi chung là phòng Kinh Thương. Vậy phòng Bao cấp, phòng Quy hoạch và phòng Đầu tư sáp nhập lại thì gọi tắt là gì?
Là Phòng Bao Quy Đầu
– Phòng Xúc tiến, phòng Bãi nhiễm, phòng Phân bổ, gọi tắt là gì?
Gọi chung là phòng Xúc Bãi Phân.
– Khi những quốc gia liên kết với nhau thì ta thường gọi tắt liên minh đó theo tên nước. Ví dụ cung văn hóa Việt Xô, bệnh viện Việt Tiệp, liên minh Mỹ Đức Anh, vv… Vậy bốn nước Anh, Xoa-zi-lân, Mông Cổ, và Cô-oét viết tắt là gì?
Là: Anh Xoa Mông Cô.
Cứ thế mà chúng tôi tán cho hết buổi.
Những cóp nhặt này chỉ mang tính khôi hài, và khá dung tục, để mua vui trong bàn cà phê, rồi chúng tôi mạo muội mang vào mục chuyện quỡn, chứ không phải là chuyện nghiêm túc; xin vui lòng xem như chúng tôi tấu hài, giễu dở, và bỏ lỗi, nếu quý bạn thấy chướng.
Trưa về, người nào trả tiền ly người đó cho dân chủ. Có kẻ băn khoăn: “Tại sao mọi câu chuyện nghiêm túc hay tếu táo, trên trời dưới đất, như chuyện này chẳng hạn, cũng đều có khuynh hướng quy về tính dục? Phải chăng cả bọn chúng ta, nam lẫn nữ, đều là những đứa ẩn ức tình dục?”
Thôi đi cha, thà bị cho là ẩn ức tình dục còn hơn là cha ngôn cho sướng miệng, thành “ẩn ức chính trị”, thành thành phần bất mãn, thành thành phần phản động, thì chúng nó cho “nhập kho” mà khổ vợ khổ con. Nào, tan hàng!