Khi nói về mất cắp dữ liệu cá nhân, ta thường nghĩ kẻ gian chỉ chú ý đến số an sinh xã hội của nạn nhân, nhưng thực ra chúng không chỉ muốn có thế. Mỗi người chúng ta đều liên quan đến một chuỗi những con số, mà khi biết được (không phải tất cả, mà chỉ cần một ít số nào đó) và kết nối lại, những kẻ gian có thể mạo danh là chúng ta và thuyết phục người khác tin như thế. Sau đây là 8 con số chúng ao ước muốn biết:
1. Số điện thoại
Vì muốn cho người ta có thể gọi được nên số điện thoại của bạn được đăng trên danh bạ, có khi cả trên một trang mạng xã hội. Một số công ty có thể dùng số đó để quảng cáo, gây phiền phức cho bạn, còn kẻ gian cũng có thể dùng để tự biến thành bạn.
2. Ngày tháng và ZIP
Ngày sinh, ngôi trường đã theo học, sở làm, địa chỉ nhà ở với zip codes… là tất cả những con số mà kẻ gian có thể dùng để mở vào cánh cửa tìm ra lý lịch của bạn. Mà nhiều người đưa những dữ kiện này lên các trang mạng xã hội hoặc blog cá nhân để ai cũng biết được. Nên đề phòng bằng phương châm: phổ biến càng ít dữ liệu càng tốt. Một cách nữa, nếu trang mạng xã hội đó chấp nhận, là đưa ra những dữ liệu không đúng với thực tế.
3. Mã số cá nhân (PIN codes)
Kẻ gian, với những dụng cụ tinh tế, có thể ghi hình lúc bạn đánh mã số cá nhân tại những chỗ rút tiền bằng thẻ debit card, sau đó làm thẻ giả để ăn cắp tiền của bạn. Nên lấy tay che lúc đánh mã số và cảnh giác xem chung quanh bạn lúc đó có ai đang rình rập hay không.
4. Số An sinh xã hội
Số ASXH là xương sống của tài chánh cá nhân mỗi chúng ta. Có nhiều nơi hỏi bạn con số này, nhưng thực ra không hẳn là cần thiết. Mỗi lần như thế, bạn nên tự hỏi yêu cầu của họ có hợp lý không, họ sẽ dùng làm gì và bảo vệ con số này ra sao để không bị tiết lộ ra ngoài.
5. Số trương mục ngân hàng
Con số này in trên tấm check cá nhân bạn viết để trả tiền, do đó trả tiền bằng cách này là kém an toàn nhất. Nếu có thể được thì nên trả bằng credit card, vừa tiện lợi vừa bảo đảm là thông tin cá nhân không bị tiết lộ cho nhiều người.
6. Địa chỉ IP
Địa chỉ IP (IP là viết tắt của từ tiếng Anh: Internet Protocol – giao thức Internet) là một địa chỉ của một máy tính khi tham gia vào mạng nhằm giúp cho các máy tính có thể chuyển thông tin cho nhau một cách chính xác, tránh thất lạc. Có thể coi địa chỉ IP trong mạng máy tính giống địa chỉ nhà để nhân viên bưu điện có thể đưa thư đúng cho bạn.
Kẻ gian có thể dùng nhu liệu độc hại và dụng cụ truy cập từ xa để khóa các hồ sơ trong máy computer của bạn và đòi tiền chuộc mới cho mở ra. Hoặc gởi một tin nhắn nói địa chỉ IP của bạn có liên quan đến một hành động tội ác, làm cho bạn khiếp đảm. Đừng mắc bẫy chúng. Tuy địa chỉ IP của máy không khó tìm ra, nhưng đã có một số browser (bộ duyệt tìm) có thể che giấu địa chỉ này.
7. Số bằng lái xe và số thông hành (passport)
Đây là những dữ liệu chủ yếu để xác định lý lịch cá nhân của bạn. Mỗi ngày, hàng triệu những giấy tờ đã được làm giả, dùng những con số bằng lái xe và thông hành này nhưng tên và địa chỉ cũng như hình ảnh thì là của kẻ gian.
8. Số thẻ bảo hiểm y tế
Gian lận về bảo hiểm sức khỏe đang trên đà gia tăng. Bị kẻ gian lợi dụng thẻ bảo hiểm y tế, bạn không chỉ thiệt hại về điểm tín dụng hoặc tiền bạc, mà các dữ liệu về sức khỏe của kẻ gian và của bạn lẫn lộn với nhau, khiến các chi tiết về loại máu, về bệnh tật, thuốc men bị xáo trộn. Tệ hơn nữa là khi thuốc men điều trị lại căn cứ trên các dữ liệu không đúng với hồ sơ.
CNN cho biết năm nay có tới phân nửa số cư dân ở Mỹ bị đánh cắp lý lịch, bằng cách này hay cách khác. Cách tốt nhất là đề phòng bằng những phương tiện và hiểu biết chúng ta có được: tránh tối đa việc phổ biến các dữ liệu cá nhân, cũng như luôn theo dõi về tín dụng của mình để phát hiện sớm những trường hợp bất thường.
HV