Càng ngày càng có nhiều người bị bệnh ung thư, chỉ năm ngoái đây ở Mỹ đã có tới 1.5 triệu trường hợp. Vì thế cũng là lúc nên đề cập đến một số thực phẩm chúng ta dùng hàng ngày có chứa carnogens (chất gây ung thư) hoặc bị nghi ngờ là có thể gây ung thư.
1. Bắp rang trong microwave (microwave popcorn)
Những gói nho nhỏ này thật tiện, chỉ cần bỏ vô lò, bấm nút là mấy phút sau những hạt bắp trong gói nở bung ra thật hấp dẫn, ngon miệng cho những người thường ngồi trước TV. Tiện và ngon đó, nhưng thật có hại cho sức khỏe.
Trước hết là cái gói bên ngoài. Nó được tráng bằng một lớp hóa chất gọi là perfluorooctanoic acid (PFOA). Đây là một độc tố còn thấy có trong Teflon (chất tráng mặt xoong nồi không dính). Sau khi bị hâm nóng, hóa chất này gây ung thư và vô sinh nơi thú vật trong phòng thí nghiệm. EPA (Environmental Protection Agency, Cơ quan Bảo vệ Môi trường) liệt kê chất này vào danh sách chất gây ung thư.
Rồi đến bên trong. Mỗi nhà sản xuất dùng các hợp chất khác nhau nhưng đa số dùng dầu đậu nành (là một sản phẩm GMO, sẽ giải thích bên dưới) cũng như các chất bảo quản như propyl gallate, một hóa chất gây ra bệnh bao tử và nổi ban trên da. Hạt bắp có khi còn được cho thêm diacetyl, một hóa chất có thể gây bệnh phổi.
2. Cà chua đóng hộp (canned tomatoes)
Thực ra, không chỉ riêng cà chua, hầu hết các thực phẩm đóng hộp đều đáng quan ngại vì chất dùng để tráng mặt trong của hộp có chứa một hóa chất gọi là bisphenol-A, hay BPA.
BPA ảnh hưởng đến cách các gene hoạt động bên trong bộ óc của loài chuột (theo một cuộc nghiên cứu công bố năm 2013). Ngay cả cơ quan FDA cũng đồng ý về tác hại của BPA và ủng hộ việc thay thế hay giảm thiểu chất này.
Cà chua lại đặc biệt nguy hiểm hơn vì tính chất cao acid, làm cho BPA đi thẳng từ chất tráng vào chính cà chua. Luật của FDA không buộc phải ghi BPA trên nhãn, do đó ta khó biết được thực phẩm bên trong có hóa chất này hay không. Tốt nhất là dùng cà chua tươi.
3. Thịt đã chế biến (processed meats)
Sausage, hot dog, bacon, bologna, lunch meat… là một số trong danh sách dài những thực phẩm ta thường dùng từ thịt đã chế biến.
Các nhà nghiên cứu cho biết vì dùng nhiều muối và hóa chất khi chế biến nên những thứ thịt này có hại cho sức khỏe. Những hóa chất và chất bảo quản (như sodium nitrate) làm cho thực phẩm này trông tươi ngon, nhưng lại là chất gây ung thư. Thịt xông khói còn tệ hơn vì có thêm chất tar khi xông khói; chất độc chết người này có trong thuốc lá.
4. Cá hồi nuôi (farmed salmon)
Tuy cá thường được coi là loại thực phẩm lành mạnh nhất, nhưng ta cũng nên tránh loại cá salmon nuôi. Điều chẳng may là có tới hơn 60% cá salmon tiêu thụ tại Mỹ là thứ nuôi trong hồ ao chứ không phải thứ đánh bắt ngoài khơi.
Cá nuôi được cho ăn bằng loại thực phẩm có hóa chất, thuốc kháng sinh, thuốc trừ sâu bọ và các chất có thể gây ung thư. Chúng được nuôi chen chúc trong ao hồ nên có nguy cơ bị chứng sea lice 30 lần hơn cá hoang dã.
Ngoài ra, vì nuôi như thế nên chúng có ít omega-3 hơn ta tưởng. Nghiên cứu còn cho thấy chúng chứa nhiều thủy ngân và các độc tố dioxins gây ung thư. Do đó khi mua nên coi nhãn để biết đó không phải là “farmed salmon” mà là “wild sockeye salmon” mới tốt.
5. Khoai chiên lát mỏng (potato chips)
Khoai tây lát mỏng chiên có lợi là rẻ tiền, ăn ngon, dễ dùng làm thức ăn vặt. Tuy nhiên, không đáng đánh đổi một chút vui thích như thế để lấy những hậu quả không tốt đối với cơ thể.
Potato chips vừa nhiều chất béo, vừa nhiều calorie, chắc sẽ làm tăng cân. Ngoài loại chất béo trans-fat có thể gây cao cholesterol nơi nhiều người, loại chip này còn có nhiều muối, làm huyết áp tăng.
Thêm vào đó, potato chip còn chứa mùi vị nhân tạo, nhiều chất bảo quản và màu nhuộm nữa, là thứ mà cơ thể không cần đến. Chiên ở nhiệt độ cao, khoai giòn rụm, nhưng cũng vì vậy mà nó sinh ra chất acrylamide là thứ gây ra ung thư thường thấy có trong thuốc lá.
Thật khó từ chối khi trẻ em đòi potato chip, do đó nên chọn thứ thay thế như “baked potato chip” hoặc “tortilla chip” vì ít nhất cũng ít chất béo, ít calorie hơn. Hoặc thử cho chúng “baked apple chip” hay “banana chip” (chuối sấy), vừa giòn vừa lành mạnh hơn thứ “potato chip” thông thường.
6. Dầu đã hydrô hóa (hydrogenated oils)
Tất cả các dầu đã hydrô hóa đều là dầu thực vật. Mà dầu thực vật không thể lấy ra được tự nhiên (như bơ) mà phải dùng phương pháp hóa học để lấy ra từ gốc rồi được thay đổi cho hợp với người tiêu dùng. Chúng thường được khử mùi và nhuộm màu để trông cho bắt mắt.
Tất cả các dầu thực vật đều chứa mức độ cao các acid béo Omega-6. Nhiều Omega-6 quá gây ra bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư – đặc biệt là ung thư da.
Chúng ta cần một lượng trung bình cả hai thứ Omega-3 và Omega-6. Omega-3 có trong thịt thú vật nuôi bằng cỏ hoặc trong cá như cá salmon, mackerel.
Dầu hydrô hóa dùng để bảo quản thực phẩm đã biến chế và làm cho chúng trông hấp dẫn, để được càng lâu càng tốt. Tuy nhiên nó ảnh hưởng lên cấu trúc và tính mềm dẻo của màng tế bào, có liên quan đến bệnh ung thư.
7. Thực phẩm muối mặn, để chua hoặc xông khói (highly salted, pickled, or smoked foods)
Muốn để thực phẩm được lâu, người ta thường dùng nitrates hoặc nitrites làm chất bảo quản, cũng như nhuộm thêm màu cho thịt. Tuy nitrates tự nó không gây ung thư, nhưng một khi vào cơ thể nó biến thành hợp chất N-nitroso, liên quan đến nguy cơ phát triển ung thư.
Thực phẩm xông khói như thịt hoặc các loại hạt (nuts) thường hấp thụ nhiều than (tar) do khói tạo ra. Tar cũng là chất gây ung thư. Bacon, sausage, bologna, salami có nhiều chất béo và muối. Thực phẩm muối chua cũng có rất nhiều muối.
Có bằng chứng đáng tin là ăn những thực phẩm này làm tăng nguy cơ bị ung thư ruột và bao tử. Ở Nhật, vì thực phẩm truyền thống rất mặn hoặc hun khói nên tỷ lệ ung thư bao tử khá cao.
8. Bột tinh chế cho trắng (highly processed white flours)
Hạt đã tinh chế làm mất đi các chất dinh dưỡng tự nhiên. Các nhà máy xay chưa vừa lòng chờ đợi cho bột xay thành trắng nên tẩy bột cho trắng bằng một hóa chất gọi là chlorine gas.
Hóa chất này là chất kích hoạt nguy hiểm, không an toàn khi hít phải và có thể gây chết người nếu nhiều về số lượng. Bột trắng tinh chế ẩn núp trong nhiều thực phẩm đã chế biến, có tỷ lệ glycemic rất cao, làm tăng nhanh insulin và lượng đường trong máu, là nguyên nhân chính gây ra bệnh tiểu đường, ngoài ra còn làm lây lan nhanh các tế bào ung thư bằng cách nuôi trực tiếp các tế bào này.
Những cục u bướu gây ung thư được nuôi sống bằng đường trong máu. Khi tránh không ăn các loại hạt đã được tinh chế, như bột mì trắng, chúng ta ít ra có thể tránh được những cục u háu ăn này.
