Giải vô địch đá banh thế giới World Cup 2014 kết thúc gần 1 tháng, banh đã ngừng lăn, và các vận động trường nay im ắng. Nhưng những bất ngờ sau 4 tuần tranh tài vẫn còn được khán giả hâm mộ môn đá banh và làng thể thao nhắc đến.
Cùng thưởng thức World Cup 2014 tại Somali, Phi Châu. Ảnh Feisal Omar / Reuters
Với riêng khán giả Brazil, việc “Selecao” (đội banh quốc gia) lần thứ hai lỡ hẹn cùng lịch sử ngay trên sân nhà chắc chắn sẽ là câu chuyện ám ảnh nhiều thế hệ. Cú ngã tê tái của Brazil ít nhiều cũng là thất bại chung của làng banh Mỹ Châu La Tinh vốn chuộng lối chơi hoa mỹ. World Cup 2014 lần đầu tiên chứng kiến một đội banh Âu Châu bước lên đỉnh cao thế giới ngay tại Mỹ Châu với lối chơi thực dụng, dựa trên kỷ luật và sức mạnh tập thể.
Những thành công cá nhân
World Cup 2014 cũng là cuộc thăng hoa của khuynh hướng đá banh tấn công, với các chân sút thay phiên tung lưới đến 171 lần, nhiều ngang bằng kỳ World Cup 1998. Đặc biệt, các cầu thủ dự bị, được vào đá những phút cuối trận lại ghi bàn nhiều hơn mọi kỳ World Cup trong quá khứ: 32 lần. Một phần lý do có thể vì khả năng đồng đều, cầu thủ vào thay người không thua kém người đá chánh thức, và các đội có nền tảng thể lực dồi dào, vẫn duy trì tốc độ lẫn áp lực cao đến cuối trận. Các cầu thủ Hoa Kỳ tuy đạt kết quả khiêm tốn nhưng cũng kịp ghi lại những kỷ lục riêng. Lần tiền đạo Clint Dempsey tung lưới Ghana khi trận banh mới bắt đầu chỉ 29 giây được ghi nhận là 1 trong 5 bàn thắng nhanh nhất tại World Cup xưa nay. Còn thủ thành Tim Howard đến 16 lần cứu thua trong trận gặp Bỉ – là điều chưa có thủ thành World Cup nào từng đạt được trước nay, dù là Lev Yashin (Nga sô), Sepp Maier (Tây Đức), Dino Zoff (Ý), Peter Shilton (Anh)… Một thủ thành khác bất ngờ lên giá sau World Cup: Keylor Navas của Costa Rica – đôi tay nhựa đã cản phá 21 trong 23 cú bắn phá khung thành của đối phương trong suốt cuộc tranh tài.
Trung vệ Hoa Kỳ John Brooks, phải, 21 tuổi, là cầu thủ trẻ tuổi nhất ghi bàn tại World Cup 2014. Ảnh Petr David Josek / AP
Vài chuyện bên lề
World Cup 2014
Nhiều khán giả đã quen thuộc với trái banh “Brazuca” chánh thức của World Cup 2014, do hãng Adidas thiết kế khá đẹp mắt. Điều ít người biết là Adidas và FIFA đã thử nghiệm trái banh này trong hơn 2 năm trước khi World Cup 2014 khai diễn. Tổng cộng có trên 600 cầu thủ nhà nghề từ 30 đội banh khắp 5 châu đá thử banh “Brazuca” cho thấy sự tỉ mỉ và chu đáo của Adidas lẫn FIFA. Một kỷ lục đáng nể khác là tổng đường dài mà chiếc cúp vàng chu du thế giới trước khi World Cup khai diễn tại Brazil lên đến 149,576 km, tức gần 93,000 dặm – hơn đường kính địa cầu trên 3 lần. Nhưng không phải ai cũng mặn mà với World Cup, kể cả tại chính Brazil. Đã có nhiều cuộc biểu tình phản kháng tốn kém tổ chức World Cup quá cao, chừng $14 tỉ, nhiều hơn cả 3 kỳ World Cup trước đó gộp lại.
Trái banh Adidas Brazuca của World Cup 2014.
Lần đầu tiên áp dụng tại một kỳ World Cup, các trọng tài kẻ mức hàng rào chắn trong những pha đá phạt trực tiếp.
TV và World Cup
Giải World Cup được trình chiếu trên TV lần đầu tiên ở Thụy Sĩ vào năm 1954 (Tây Đức vô địch). Chỉ đến kỳ World Cup 1970 tại Mexico (Brazil giật cúp vàng lần thứ ba với cầu vương Pele) mới bắt đầu phát sóng trên toàn thế giới. Hơn 40 năm sau nữa, ngày nay World Cup là một trong vài sự kiện thể thao được đón theo dõi qua màn ảnh TV nhiều nhất trên thế giới. Lần World Cup cuối tổ chức tại Nam Phi năm 2010 đã thu hút khoảng 3.2 tỉ người xem, vào khoảng 46% dân số toàn cầu. Giải năm nay tại Brazil, tại mỗi vận động trường lúc nào cũng có hằng chục chuyên viên phim ảnh, âm thanh… túc trực, cùng với nhiều xe truck cỡ lớn chất lủ khủ đồ nghề quay phim. Trận cầu nào cũng có 37 máy quay phim thu hình mọi góc cạnh khác nhau để phục vụ khán giả. Liên Đoàn Đá Banh Thế Giới FIFA bán bản quyền truyền hình World Cup, với thu nhập ước tính chiếm đến 60% lợi nhuận nhờ lần tổ chức World Cup kỳ này. Trên thế giới, có không ít trận banh thu hút lượng khán giả đông kỷ lục từ trước đến nay. Có đến 43 triệu người Brazil đón xem trận mở màn World Cup giữa Brazil và Croatia. Tại Nhật Bổn, đã có trên 34 triệu người coi trận Nhật gặp Bờ Biển Ngà (Ivory Coast). Trận chung kết giữa Đức và Argentina có gần 35 triệu người Đức mở TV xem trực tiếp truyền hình. Còn tại Hoa Kỳ, trận đội banh Mỹ Quốc hòa Bồ Đào Nha 2-2 ghi nhận đến 24.7 triệu khán giả xem TV, con số cao nhất cho một trận đá banh tại Hoa Kỳ xưa nay.
Dân làng một vùng hẻo lánh ở Brazil xem World Cup 2014.
Cảnh người Thái xem World Cup 2014 tại Bangkok.
Các đội banh lập kỷ lục World Cup
Có hai đội banh lần đầu tiên được vào đá vòng tứ kết: Colombia và Costa Rica. Ngược lại, một đội banh Bắc-Trung Mỹ khác là Mexico lần này nữa là 6 lần liên tiếp, tính từ World Cup 1994, vượt qua vòng nhóm chỉ để bị loại ở vòng 16. Xưa nay chưa có đội banh quốc gia nào… xui xẻo như vậy. Một đội banh đáng nhắc khác là Hòa Lan. Trong khi giới hâm mộ thường gán ghép… chức ứng cử viên vô địch đến Brazil, Argentia, Đức, Ý, Tây Ban Nha… thì chính Hòa Lan lại tỏ ra có uy lực ổn định nhất. Trong 4 kỳ World Cup gần đây nhất (từ 1998), có đến 3 lần họ vào đến bán kết. Và bất ngờ lớn nhất cũng là kỷ lục khó tin nhất là kết quả trận bán kết Đức Quốc hạ chủ nhà Brazil 7-1. Trước giải này, cả hai nước ngang thành tích cùng 7 lần vào đến chung kết. Tuy nhiên, chỉ 1 lần duy nhất họ chạm trán nhau tranh đoạt cúp vàng, vào năm 2002, với phần thắng thuộc về Brazil. Lần này, Đức Quốc đã đá một trận bán kết hoàn hảo, vừa loại Brazil, vừa vọt lên trở thành nước đầu tiên xưa nay từng 8 lần vào chung kết World Cup. Sau trận chung kết khuất phục Argentina 1-0, người Đức lần thứ tư nâng cúp vàng vô địch thế giới, ngang thành tích của Ý Quốc, và chỉ còn kém Brazil đúng 1 lần mong manh nữa mà thôi.
TTD