Chào bác sĩ
Việt Nam mình có cách “cạo gió” để chữa một số bệnh. Tôi thấy cũng khá hữu hiệu. Bác sĩ có thể cho biết thêm về phương pháp này và y giới Hoa Kỳ nghĩ sao về cạo gió.
Cảm ơn bác sĩ – Thành Lê
Đáp
Cạo gió là một phương thức trị bệnh có tính cách kinh nghiệm dân gian của người Việt mình cũng như người Trung Hoa.
Theo quan niệm Đông Y, một số bệnh như cảm mạo, đau bụng, nhức đầu… là do tà khí như phong, hàn, cảm, mạo gây ra. Cạo gió (to scrape the wind, coin rubbing) có mục đích làm nhẹ các chứng này. Khi bị bệnh các huyệt đạo của cơ thể bị bế tắc, bề mặt da cũng bế tắc một phần nên không thể thải độc tố trong cơ thể ra ngoài. Cạo gió sẽ giúp khí huyết, huyệt đạo và kinh lạc lưu thông, giúp bề mặt da thông thoáng để thải độc tố trong cơ thể.
Dụng cụ để cạo gió thường là những vật dụng hình tròn, cạnh nhẵn như đồng xu, cái thìa, miệng chén, nhẫn kim loại…
Nơi cạo gió thường là dọc theo xương sống lưng lan ra ngoài, trên cổ, trán, vùng ngực và bụng tùy theo trường hợp bệnh.
Cách cạo gió:
Trong khi cạo, bệnh nhân được đặt nơi kín gió, thư giãn, ở trần, nằm hoặc ngồi.
Khử trùng dụng cụ, lau da cho sạch rồi thoa dầu gió lên da nơi định cạo.
– Lưng là nơi thường được cạo gió. Dùng dụng cụ cạo để cạo trên da dọc theo xương sống từ trên xuống dưới hoặc từ phía trong ra ngoài. Cạo vừa phải cho thấy da hơi ửng đỏ là đủ, vì cạo sâu quá có thể làm tổn thương cho da và mạch máu, gây ra xuất huyết cũng như mở đường cho vi trùng xâm nhập. Mỗi lần cạo kéo dài khoảng 5 phút là da ửng đỏ, coi như gió đã rời khỏi cơ thể. Đa số bệnh nhân cảm thấy thoải mái, nhẹ nhõm, tin tưởng rằng gió độc đã “từ giã” cơ thể mình rồi.
– Có thể “giật gió” ở các vùng khác của cơ thể như trên trán hoặc sau gáy.
– Đau bụng cũng được cạo ở thành bụng và phần dưới của ngực.
Sau khi cạo gió, bệnh nhân thường được cho ăn một bát cháo nóng có hành tươi, lá tía tô, uống ly trà gừng hoặc ly sữa nóng rồi nằm đắp chăn cho toát mồ hôi.
Y giới và dân chúng Hoa Kỳ với Cạo gió.
Vì cạo gió là phương pháp chữa bệnh dân gian của người mình cho nên rất xa lạ với dân chúng và y giới Hoa Kỳ.
Cách đây mấy chục năm, khi người Việt mình tới định cư tại đây, các thầy giáo cô giáo thấy nhiều em bé học sinh có những vết bầm trên lưng thì đều báo cho cảnh sát hay vì cho là các cháu bị hành hạ. Cha mẹ bị điều tra và có trường hợp bị đưa ra tòa án để xét xử.
Sau khi được nghe giải thích trình bày, họ đã hiểu rõ hơn về cách trị bệnh cổ truyền này và thông cảm. Tuy nhiên các bậc làm cha mẹ đều nhận được lời khuyến cáo là nên dè dặt khi cạo gió, để tránh rủi ro nhiễm bệnh cho trẻ em và cũng như để khỏi bị nhà chức trách làm khó dễ.
Y giới Hoa Kỳ không khuyến khích hoặc bác bỏ cạo gió và bắt đầu làm quen với cách điều trị này. Trong các chương trình dạy về y học cổ truyền Đông phương ở đây, cạo gió cũng được hướng dẫn vừa đủ để sinh viên làm quen với việc cạo gió.
Tôi đang chăm sóc một người tuổi cao, bị bệnh cao huyết áp và cao mỡ từ nhiều năm và đang điều trị. Mỡ máu thì ok nhưng huyết áp cứ lên xuống thường xuyên. Tôi nghe nói, các bệnh này có thể gây ra stroke. Năm nay ông ấy 76 tuổi.
Xin bác sĩ cho biết những dấu hiệu báo động cho biết là mình có thể lâm vào tình trạng bị Tai biến não, để kêu cấp cứu khi cần. Cảm ơn bác sĩ. Bà Văn Bình
Đáp
Thưa bà,
Bà cẩn thận thế cũng phải, vì người có các bệnh như ông cụ này, rất có thể bị stroke bất cứ lúc nào, nếu huyết áp cứ lên xuống. Thêm vào đó, ông ấy lại bị cao chất béo trong máu, cũng là rủi ro gây ra tắc nghẽn động mạch. Người chăm sóc nên nhớ các dấu hiệu báo động cơn stroke để kêu 911 khi cần.
Dấu hiệu tùy thuộc nguyên nhân gây tai biến, vùng não và số lượng tế bào bị tổn thương. Ðiểm đặc biệt của dấu hiệu báo động là một số những “Ðột Nhiên”.
– Ðột nhiên thấy yếu một bên cơ thể như mặt, tay hoặc chân là dấu hiệu sớm nhất và thông thường nhất; rồi:
– Ðột nhiên thấy tê dại trên mặt, cánh tay hoặc chân ở một nửa thân người;
– Ðột nhiên thấy bối rối, nói năng lơ lớ khó khăn hoặc không hiểu người khác nói gì;
– Ðột nhiên có khó khăn nhìn bằng một hoặc cả hai con mắt;
– Ðột nhiên chóng mặt, đi đứng không vững, mất thăng bằng;
– Ðột nhiên thấy nhức đầu như búa bổ mà không rõ nguyên nhân.
Không phải tất cả các dấu hiệu này đều xảy ra trong mỗi tai biến. Nhưng nếu thấy một vài trong những dấu hiệu đó là phải kêu cấp cứu, tới nhà thương ngay. Ðây là trường hợp khẩn cấp, chậm trễ phút nào thì biến chứng hiểm nghèo gia tăng với phút đó.
Y giới đưa ra trắc nghiệm gọi tắt là F.A.S.T. để sớm khám phá stroke:
F = Face: mặt méo lệch, môi xệ, không nhe răng ra được;
A = Arm: không giơ tay cao quá vai được;
S = Speech: tiếng nói lơ lớ ngọng nghịu và không hiểu lời người khác nói;
T = Test: trắc nghiệm, vỗ vai hỏi nạn nhân, nạn nhân không trả lời được.
Khi thấy các dấu hiệu này, bà nên kêu 911 ngay để được cấp cứu tức thì rồi chuyển vào bệnh viện để được điều trị.
Hy vọng là tình trạng ông cụ được bình thường, và không bao giờ bà phải kêu số điện thoại cấp cứu.
Chúc bà luôn luôn mạnh khỏe, để được bình an và chu toàn công việc chăm sóc.
NYD