Mùa thu tảo mộ…
Vừa qua, Hội quân nhân Mỹ gốc Việt loan báo chương trình Lễ đặt vòng hoa tưởng niệm tại nghĩa trang quốc gia Arlington, Virginia. Buổi lễ diễn ra vào sáng Chủ Nhật 28 tháng 9-2014.
Nghĩa trang quốc gia Arlington nằm dọc theo bờ sông Potomac đoạn chảy qua thủ đô Washington, D.C. Từ bên đây bờ sông trực thuộc Thủ Đô Washington chỉ cần bước qua cây cầu cổ kính Memorial Bridge là đến chân đồi của khu nghĩa trang rộng lớn này. Nơi đây an táng khoảng hơn 300 ngàn tử sĩ Hoa Kỳ và cũng là nơi yên nghỉ của một số chiến binh Việt Nam.
Đi viếng nghĩa trang Arlington, gặp tiết thu cây lá đổi màu vàng chen sắc đỏ phủ kín cả đất trời, làm nao lòng người. Sinh thời, nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang đã có chuyến thăm nghĩa trang này, và anh hết sức xúc động khi nhìn những hàng mộ bia đều dặn, giống hệt nhau từ ông Tướng, cho đến hàng binh sĩ. Họ, những tử sĩ của thời Nam-Bắc chiến tranh, được mang về đây, nằm cạnh bên nhau, và cùng được ngợi ca là Anh Hùng, cùng được Tổ Quốc Tri Ân. Xúc động trong tâm tình này, Nguyễn Đức Quang đã viết ca khúc Trên Đồi Arlington, ca từ có những đoạn như sau:
Này bạn, mang găng trắng,
bồng súng gác trên đồi Arlington
Chiều nay trời sẽ mưa hay sương gió lạnh lùng
có còn vững đôi chân?
Chào tay nhìn thẳng nhé!
Đập gót cho oai hùng!
Hồn dưới kia hả dạ, xác thân này đã chết
Cho một đất nước chung
Này bạn, cùng chiến đấu,
cùng gục ngã viên đạn ngược đường bay
Về đây, cùng tới đây, chia nhau nghĩa trang này
không lời hờn oán đắng cay
Bắc Nam cùng mạch sống!
Thắng thua đều anh hùng!
[…]
Chiều nay xa quê nhà
Còn chỗ không người lính gác,
chúng tôi về đây nằm,
trên đồi Arlington!
Theo nhà báo Giao Chỉ ở San Jose, năm nay nghĩa trang Arlington kỷ niệm 150 năm từ ngày thành lập 1864. Cho đến nay đã có 12 chiến binh Hoa Kỳ gốc Việt hy sinh, phần lớn được thân nhân hỏa táng hoặc chôn cất tại các nghĩa trang địa phương, chỉ có một người an nghỉ tại khu # 60 trong nghĩa trang quốc gia. Kỳ tảo mộ mùa thu năm nay sẽ có 10 chiến binh gốc Việt trong quân phục các binh chủng Hoa Kỳ với đầy đủ các cấp bậc sẽ đến đặt vòng hoa trên mộ phần chiến hữu. Đây là một nghi lễ hết sức đặc biệt nói lên tình huynh đệ chi binh của các tân công dân Hoa Kỳ vẫn mãi mãi thương nhớ đồng đội.
Hiện tại thì như vậy, nhưng nhìn về quá khứ được biết đã có 10 chiến binh Việt Nam nằm sâu trong lòng đất Arlington hơn 50 năm qua chưa từng được thăm viếng. Cũng theo nhà báo Giao Chỉ mười chiến binh Việt Nam đó bao gồm 3 trường hợp. Tại Khu # 34 mộ phần tập thể số 4439 có 7 chiến binh Việt Nam vô danh cùng chôn cất với 4 chiến binh Hoa Kỳ trong phi vụ trực thăng bị bắn rơi vào ngày 5 tháng 3-1971. Tất cả 11 người đã lẫn lộn không phân biệt được nên chung sự Hoa Kỳ đã đem chôn tập thể tại đây. Cũng tại Khu # 34, phần mộ số 4524 có 2 phi công Việt Nam vô danh được chôn tập thể cùng một chiến binh Hoa Kỳ. Di hài những người này được coi như mất tích tại đất Lào từ 1968. Đến tháng 3 năm 1990 tìm thấy thì tất cả đều lẫn lộn trong cát bụi thời gian. Toán đi tìm xác lính Mỹ đã đem về cùng an táng tại đây. Trường hợp thứ ba là di hài của thiếu tá Vũ Văn Phao, bộ binh được chôn tại khu # 60, bia mộ mang số 7898. Dù nằm lại ở Nghĩa trang Quân Đội Biên Hòa hay tại Nghĩa trang quốc gia Arlington thì những bông hoa tảo mộ mùa thu năm 2014 này cũng sẽ mang ý nghĩa hết sức đặc biệt với anh em và cả gia đình các bạn vô danh. Những bông hoa tưởng niệm dù là muộn màng nhưng là bông hoa đầu tiên và không phải là cuối cùng. Hàng năm, khi hoa đào nở mùa xuân ta có thể thăm viếng. Khi lá rụng mùa thu, ta có thể thăm viếng. 10 anh lính miền Nam không phải chỉ là con số 10 đơn giản. Họ sẽ là đại diện cho tất cả những người chiến sĩ vô danh nằm xuống cho miền Nam mà lại an táng tại nghĩa trang danh dự của Hoa Kỳ.
Câu chuyện về các chiến binh Việt Nam an nghỉ bên đồi Arlington là như vậy. Anh em cùng chia mặt đất và bầu trời với các chiến sĩ Hoa Kỳ trong hương hoa và lòng tưởng niệm. Hãy yên lặng lắng nghe từ bầu trời cao xanh:
Này bạn, cùng chiến đấu,
cùng gục ngã viên đạn ngược đường bay
Về đây, cùng tới đây, chia nhau nghĩa trang này
[…]
Chiều nay xa quê nhà
Còn chỗ không người lính gác,
chúng tôi về đây nằm,
trên đồi Arlington!
Xin anh em an nghỉ nghìn thu.
