Thứ Sáu ngày 20 tháng 12 năm 2013, từ Bamberg nước Đức chúng tôi lái xe đi Pháp. Sau khoảng tám giờ xe chạy dọc con đường dài 773.9 ki-lô-mét, chúng tôi đến kinh đô ánh sáng lúc hoàng hôn, tâm hồn hân hoan chiêm ngưỡng khung cảnh mưa tuyết bao phủ khắp kinh thành hoa lệ, giữa hằng muôn vạn tỷ ánh đèn màu lấp lánh chờ đón lễ Giáng Sinh. Trước đây nghe kể và xem qua phim ảnh, tôi biết ngày thường Paris đã lung linh ánh sáng nhiệm mầu, nhưng quang cảnh này chẳng thấm vào đâu nếu so sánh với Paris vào mùa Lễ Giáng Sinh, nhất là khi chính mình được chứng kiến. Tất cả mọi giáo đường, những trung tâm mua sắm, các tòa nhà được trang trí lộng lẫy với muôn ngàn ngọn đèn và muôn ngàn ngôi sao đủ màu sắc, khiến mùa đông ấm áp hơn. Tuyết trắng, thông xanh, ánh đèn đỏ là những gam màu nổi bật thường hằng có tại Paris, khi đi dạo trên Đại Lộ Champs-Élysée, hay bước dọc theo bờ sông Seine trữ tình, đầy huyền thoại, lặng nghe giai điệu êm ái của ca khúc “Joyeux Noel,” hầu như ngân vang trên khắp các ngả đường Paris.
Quảng trường Concorde ( hình của tác giả)
Được mệnh danh là quê hương của văn nghệ sĩ, của những con người tài hoa nhất địa cầu, thủ đô Paris thật lãng mạn gợi tình với những đền đài, cung điện ghi đầy dấu ấn vàng son của thời vua chúa. Đêm về đi trên Đại Lộ Champs-Elysée, ngước mắt đếm những ánh đèn như ngàn sao lấp lánh trên hàng cây chạy dài đến Khải Hoàn Môn, tôi thực sự cảm nhận vẻ đẹp không thể tả của Paris, thực sự hiểu vì sao thành phố này lại được ưu ái mang mỹ danh Kinh Đô Ánh Sáng. Tuyết mưa bay rơi trên Đại Lộ Champs-Élysée, hòa nhập với sắc xanh sắc đỏ truyền thống của mùa Giáng Sinh, khiến con đường dài gần 2,000 mét từ Quảng Trường Concorde đến Quảng Trường Charles de Gaulle, trở thành một vùng ánh sáng rực rỡ huy hoàng, thứ ánh sáng tưởng như chỉ có thể thấy trong một giấc mơ bí ẩn nào đó, nhưng lại hiện hữu giữa thủ đô Paris.
Mùa Lễ Giáng Sinh cũng là thời điểm của các hội chợ – một hình thái văn hóa không thể thiếu đối với cư dân Paris. Được biết hội chợ Giáng Sinh tại Paris và tại những thành phố khác của nước Pháp bắt nguồn từ phía bắc vùng Alsace – lãnh địa từng thuộc về nước Đức trong nhiều thời điểm lịch sử khác nhau. Chính vì thế hội chợ Giáng Sinh tại Pháp chịu rất nhiều ảnh hưởng, từ các hội chợ Giáng Sinh truyền thống của người Đức ở thế kỷ thứ 14. Hội chợ Giáng Sinh nổi tiếng và lớn nhất tại Pháp ở Strasbourg, thủ phủ của vùng Alsace. Có thể nói vào trung tuần tháng mười hai, ở bất cứ nơi nào tại Paris du khách cũng có thể tìm thấy một hội chợ Giáng Sinh truyền thống, cũng có thể uống ly rượu đỏ hâm nóng giữa trời đông giá với người bản xứ.
Hội chợ Giáng Sinh lớn nhất của Paris nằm trên Đại Lộ Champs-Élysée. Những gian hàng bằng gỗ trưng bày nhiều kiểu dáng đẹp mắt, nằm dọc theo bùng binh Avenue des Champs-Élysée đến Place de la Concorde. Mỗi một cửa hàng đều có sự thu hút riêng, nhưng Maison de l’Alsace ở số 39 Đại Lộ Champs-Élysée vẫn là nơi độc đáo không thể không ghé vào, bởi vì tại đây chuyên bán những sản phẩm Giáng Sinh truyền thống của người dân vùng Alsace.
Đối diện với Tháp Eiffel là hội chợ Giáng Sinh và Sân Trượt Băng tại Quảng Trường Trocadero (Place de la Trocadero), nơi có khoảng 100 gian hàng bày bán các tặng phẩm, sản phẩm hoàn hảo của Mùa Lễ Giáng Sinh, và dĩ nhiên có cả những quán ăn truyền thống của người Paris. Sân trượt băng và “làng tuyết” là địa điểm vui chơi lý tưởng của trẻ em. Hội chợ dành riêng cho các sản phẩm thủ công nghệ và ẩm thức được tổ chức tại quảng trường bên ngoài Nhà Thờ Đức Bà, nơi hàng năm đều có cây thông Giáng Sinh khổng lồ. Những hội chợ nổi tiếng khác được tổ chức tại Tháp Montparnasse, tại Quảng Trường Nation (Place de la Nation), tại Quảng Trường Cộng Hòa (Place de la République), làng của Ông Già Noel ở Quảng Trường Saint-Sulpice (Place Saint-Sulpice) và Quảng Trường Saint-Germain-des-Prés (Place Saint-Germain-des-Prés), tại khu Montmartre – nơi có Vương Cung Thánh Đường Sacré-Coeur nổi tiếng cổ kính (Parvis de la Basilique du Sacré-Coeur de Montmartre) là những địa điểm không thể bỏ qua.
Tôi ở Paris, đến nhiều nơi đi nhiều chỗ, mỗi nơi đều ghi lại trong lòng những ý nghĩ tốt đẹp. Nhưng cảm quan đặc biệt nhất vẫn là đêm ngày hai mươi bốn, tham dự Lễ Giáng Sinh tại Vương Cung Thánh Đường Nhà Thờ Đức Bà Paris. Trời mưa như trút. Đoàn người ngựa xe như nước áo quần như nêm vẫn ung dung đi trên đại lộ, hướng về phía giáo đường. Không muốn gửi xe quá xa, chúng tôi bắt chước dân bản xứ đậu ngay sát trụ đèn giao thông. Người ta bảo mùa lễ hội cảnh sát Paris rất thông cảm, ít khi biên giấy phạt. Chúng tôi bị lôi cuốn vào không khí thanh bình và sự tự tin vào tình người của cư dân Paris, để mặc chiếc xe bên cạnh đèn giao thông, cùng mọi người đi đến Notre Dame de Paris. Nhà thờ đóng cửa vì không còn chỗ đón nhận các tín hữu, hay du khách. Những người không thể vào bên trong đứng giữa trời mưa, theo dõi chương trình hợp xướng Thánh ca được trình chiếu trên màn ảnh lớn ngoài trời. Mưa mặc mưa, gió mặc gió, tiếng đàn phong cầm và giai điệu bình an của những khúc ca mừng Chúa Giáng Sinh vẫn ngân vang. Đúng 12 giờ đêm, tôi và mọi người che dù đứng giữa trời mưa tuyết, nghe chuông giáo đường nhẹ nhàng ngân vang. Trong giây phút đất trời se chữ đồng này, tôi tưởng như Quasimodo đang rung hồi chuông bất tử, và nàng Esmeralda hát giòng thánh nhạc “Gloria in excelsis Deo,” quên đi nỗi niềm thống khổ từng có trong đời.
Lễ Giáng Sinh năm nay tôi ở Santa Ana. Không có tuyết rơi nhưng mưa và gió bao phủ khắp khung trời xám bạc. Hình ảnh Mùa Giáng Sinh 2013 trở về với những hồi ức êm đềm khiến lòng tôi nao nao bùi ngùi, ngỡ như đang ở giữa kinh thành hoa lệ. Từ trong ý niệm tôi gửi lời chào Paris, hẹn một ngày rất gần lại trở về đi trên giòng sông Seine, nhìn muôn ngàn ngọn đèn như ánh vàng ánh bạc phản chiếu trên mặt nước đầy bình an và hạnh phúc.
Một góc hội chợ tại Place de la Nation
HV – Để Nhớ Mùa Giáng Sinh 2013 tại Paris