Hoàng Trúc Ly tên thật là Đinh Đắc Nghĩa, sinh năm 1933 tại Đà Nẵng, nguyên quán Bình Định. Sau khi đậu bằng tú tài Pháp ông ghi danh vào trường Luật, nhưng chẳng được bao lâu thì bỏ học vì bài giảng khô khan, không khí chật hẹp, nóng bức của giảng đường. Từ đó, Hoàng Trúc Ly sống cuộc đời lang bạt với bạn bè và cống hiến hết cuộc đời cho thơ văn.
Năm 1963, tập thơ “Trong Cơn Yêu Dấu” của HTL ra đời, ra mắt tại quán Xinh Xinh, đường Phan Đình Phùng, được hưởng ứng nồng nhiệt. Học giả Tam Ích khẳng định HTL là một thiên tài. Phạm Công Thiện thì gọi Hoàng Trúc Ly là thi sĩ lớn. Đặng Tiến nhận định: “Hoàng Trúc Ly là một nghệ sĩ khéo lựa tiếng đàn. Trong thi phẩm từ ngữ luôn luôn tạo thành một hòa âm tinh tế. Nghệ thuật diễn tả của Hoàng Trúc Ly đạt đến độ tài tình. Hoàng Trúc Ly phả hơi thở mới vào các hình thức đã già nua. Hoặc bằng nhạc điệu, hoặc bằng từ vựng, Hoàng Trúc Ly chứng tỏ rằng thi ca Việt Nam vẫn còn những kho tàng chưa khám phá…”
Hoàng Trúc Ly qua đời ngày 23 tháng 12 năm 1983 trong một tai nạn xe cộ ở Sài Gòn. Thời gian qua với bao dâu bể, anh em làm thơ cùng thời vẫn nhớ tới cuộc đời lang bạt và những bài thơ rất đẹp với những hình ảnh ý tưởng ngộ nghĩnh của HTL.
tự thán
Ðời biết anh là kẻ hào hoa
riêng gởi anh lời tao nhã
sao em không mê anh?
Ðời biết anh là kẻ tình si
riêng gởi anh niềm chung thủy
sao em không hôn anh?
Ðời biết anh là kẻ quyền uy
riêng gởi anh hồn thi sĩ
sao em không quỳ bên anh ?
đêm
thành phố lên đèn chiều thứ bảy
anh chết vì yêu em
đêm vũ trường khép mở
buồn ơi rát cổ giọng kèn
dải lầu cao che kín mặt trời
ban ngày không nắng sưởi
đèn đỏ đèn xanh bưng bít cuộc đời
ban đêm không trăng soi
xin vỗ tay đưa tiễn giọng kèn
thành phố lên đèn chiều thứ bảy
thành phố tắt đèn sáng thứ hai
ca sĩ
1.
từ em tiếng hát lên trời
tay xao dòng tóc, tay vời âm thanh
sợi buồn chẻ xuống lòng anh
lắng nghe da thịt tan tành xưa sau
2.
(nghĩ về tỳ-bà-hành)
mùa xuân còn gì thưa em?
sáu dây rét mướt chưa mềm trăng khơi
cô đơn đỉnh núi gần trời
nghiêng vai xin khoác nụ cười áo xanh
đối thoại
đêm tàn rồi em ngủ bên anh
tình yêu là chim non
và người yêu vừa mọc cánh
em là người yêu em là tình yêu
khi tình yêu đang là chim non
người yêu bắt đầu mọc cánh
chim chắp cánh chim nhớ trời xanh
nhớ trời xanh và em quên anh
đêm tàn rồi không thấy trời xanh
chim bay về đâu em không biết
nhân dạng
Tôi còn yêu cho biển còn xanh
Mây còn bay cho chim chấp cánh
Ngựa què rồi em cởi lưng anh
Tôi cứ yêu, khốn nạn, cứ cười
Chim cứ bay cho mây gãy cánh
Em chết rồi ai ám sát tôi
hàng cây bên đường
người yêu tóc xõa tròn vai
nửa đêm da thịt quên cài áo khuya
xác thân rã mục lời thề
mùa đi lá rụng đường về xuân thu
nằm mộng thấy nữ sinh
Ta từ giấc mộng bước gần em
Ðường phố đầy trăng hay mặt trời chìm
Ô hay con gái bay nhiều quá
Hai cánh tay mềm như cánh chim
Như cuống của hoa như cội của cành
Em đến bao giờ là em của anh
Thôi đã vô cùng cô liêu bóng cả
Như chim xa rừng tội nghiệp rừng xanh
Tuyệt mù giấc mộng mỏng như sương
Vai áo hào hoa tê tê bụi đường
Ra đi ta đắp lên sông núi
Trời rộng sông dài nỗi nhớ thương.
hoàng lan
Có phải vì em đang gỡ tóc
Cho mây từng sợi rối chân chim
Có phải hoa bay đầy cánh bướm
Vì em thay áo mái tây hiên
Ôi mới hôm nào như hôm qua
Tay ai bùa phép nắm đôi ta
Như nắm mùa đông hơ ngọn lửa
Cho tuyết đầu non chảy máu ra
Ôi mới hôm nào như hôm kia
Con đường chở nặng những đêm khuya
Cho nên bóng tối bay thành khói
Ánh mắt mờ sương lạc lối về
Ôi có hôm nào là hôm nay
Anh ghen vì gió đã choàng vai
Em đi như vẽ trên đường nắng
Em nói như đàn trong miệng ai
Anh là dòng sông mơ chín suối
Em là mặt trăng thèm mặt trời
Cách trở bốn mùa vây trái đất
Còn nghe đau xót thuở nào nguôi?
