Có thể nói mùa hè ở Bắc Mỹ là mùa của trái cây đủ loại: nào mơ, mận, xuân đào, anh đào, dâu, cà chua, dưa hấu v.v… Thực ra, những loại trái cây này ở các siêu thị khắp nơi đều có bán quanh năm, nhưng là những thứ trái cây trồng ở đâu mang về nên khi đến tay người tiêu thụ thì đã mất một hai tuần, và vì vậy không thể nào tươi ngon như những trái cây của mùa hè được trồng tại những vườn cây trái địa phương, vừa hái từ cây xuống là tới tay người tiêu thụ nên lúc nào cũng thơm ngon hơn những lúc khác trong năm.
Parker County Peach Festival – NGUỒN STAR-TELEGRAM.COM
Riêng với tiểu bang Texas, mùa hè là mùa đào. Đào trồng ở Texas, nhất là trong vùng đồi Hill Country và khu vực Bắc Texas, đặc biệt thơm ngon và nổi tiếng. Thế nên, những nhà trồng đào ở Texas rất tự hào về thứ đặc sản này, và mỗi năm, cứ vào dịp hè, người ta lại cho tổ chức rất nhiều những hội chợ để giới thiệu loại trái cây nông sản này ở nhiều địa phương. Một trong những hội chợ lâu đời và được nhiều người biết đến là hội chợ JAMboree thuộc thị trấn Stonewall, nằm giữa vùng đồi Hill Country, bao quanh bởi những ngọn đồi cao thấp nối nhau chạy dài mấy chục dặm, quê hương của vị Tổng thống thứ 36 của Hoa Kỳ Lyndon B. Johnson, được mệnh danh là thủ phủ sản xuất đào của Texas, chiếm tới 40% tổng sản lượng đào của cả tiểu bang.
Hội chợ về đào gần chúng ta nhất và cũng nổi tiếng thì có Parker County Peach Festival, được tổ chức hàng năm vào đầu Tháng Bảy ngay tại trung tâm của thị trấn Weatherford thuộc quận Parker, nằm về hướng tây cách thành phố Fort Worth độ nửa tiếng lái xe. Hội chợ này mỗi năm thu hút nhiều chục ngàn người. Năm ngoái, nhờ thời tiết đẹp, nắng khô và không mưa, nên có tới 45,000 người tham dự. Khách ghé thăm hội chợ, ngoài vui chơi với những sinh hoạt có tính cách văn hoá và phong tục địa phương, nhưng điểm chính vẫn là để thưởng thức những món từ bánh mứt đến thức uống được chế biến từ trái đào.
Đào Texas nổi tiếng thơm ngọt là nhờ phong thổ. Những khu vực trồng đào thành công thì đất phải có nhiều cát để nước dễ ngấm và không bị tù đọng. Và khí hậu phải thích hợp. Mùa hè Texas làm ai cũng ngán vì thời tiết nóng, ẩm và oi bức, mùa đông không quá lạnh. Ở những vùng như Hill Country và Bắc Texas, mỗi mùa đông chỉ có độ chừng vài ba ngày trời thật lạnh và đó chính là điều kiện cần thiết để cây đào chuẩn bị cho việc đơm hoa vào mùa xuân. Hoa nhiều thì trái cũng nhiều. Và khi bước vào mùa hè với thời tiết ấm nóng và nhiều nắng để hong cho lượng đường trong trái đào có đủ độ ngọt cho kịp vừa lúc chín tới.
Mùa đào của Texas kéo dài từ cuối Tháng Tư cho đến đầu Tháng Chín, nhưng Tháng Bảy và Tám là thời gian đào ngon và nhiều nhất.
Khí hậu nơi đây không có bốn mùa rõ rệt, nhưng cứ mỗi độ xuân về, thiên nhiên vẫn mang đến cho đất trời của Texas những nét rất đặc trưng của mùa xuân: những cành cây khô xơ xác suốt mùa đông nay bắt đầu hé lộc, hoa cỏ khắp nơi vươn lên những nõn xanh từ lòng đất, và chim muông cùng ong bướm khắp nơi bay về sau những ngày dài trốn biệt. Chỉ trong ít tuần, cả vùng trời Texas từ một màu ảm đạm bỗng bừng sáng rực rỡ trong một mùa xuân mới.
Sau vườn nhà ai nếu có trồng thêm một hai cây đào cây lê thì hình ảnh của mùa xuân còn đậm nét hơn nữa. Một người không cần phải nhớ ngày mà chỉ cần nhìn qua khung cửa một hôm thấy những sắc hồng của hoa đào, sắc trắng trinh nguyên của hoa lê mọc sau vườn là hẳn đã biết bên ngoài trời đang xuân.
Trong Truyện Kiều, Nguyễn Du tả mùa xuân trên đất Trung Hoa qua hai câu thơ lục bát cực hay: “Cỏ non xanh rợn chân trời/Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”. Cụ Nguyễn Du đã từng đi sứ sang Tàu chắc cụ cũng đã có cơ hội chiêm nghiệm mùa xuân của xứ này. Nhưng rõ ràng là lê Tàu và lê nơi vùng đất chúng ta đang sống đây rất khác nhau. Lê nơi đây vào độ xuân không chỉ “điểm một vài bông hoa” mà là từng chùm trắng muốt đậu kín trên những cành. Và đào cũng thế. Sắc hồng của từng chùm hoa đào cũng áp đảo màu xanh nõn của những chiếc lá vừa nhú ra còn bé tí teo. Thiên nhiên đẹp là nhờ cảnh quan được cây cỏ tô thêm sắc, cũng như một phụ nữ đẹp sẽ đẹp hơn sau khi tô thêm chút son phấn. Khung cảnh mùa xuân của Texas có phần quyến rũ hơn cũng là nhờ những hoa lê hoa đào ấy. Có người sau khi ngắm nhìn đến mê mẩn, thích quá cầm lòng không đặng bèn cắt một hai nhánh đem chưng trong nhà và vô tình mang luôn mùa xuân từ bên ngoài vào làm sáng rực cả căn nhà hạnh phúc.
Nghe nói năm nay, đào của quận Parker được mùa hơn những năm trước mặc dù mưa vào dịp xuân và đầu hè vừa qua với lượng nước mưa kỷ lục. Mưa nhiều thì những nhà trồng đào không phải lo tưới nước, nhưng nếu mưa nhiều quá đào dễ sinh bệnh và sâu nhiều sẽ gây ra mất mùa. Nhưng năm nay thì khác. Những trái đào thật to, thơm đậm, ngọt vừa, thịt chắc, da mơn mởn lông măng như gái mới lớn.
Trong những năm đào mất mùa, hội chợ đào của quận Parker đã phải mua đào từ những nơi khác về cho đủ số lượng. Nhưng năm nay được mùa, đào thổ sản được chất đầy từng thùng nom rất đẹp mắt. Mà đào năm nay không chỉ được bán nhiều ở các siêu thị hay chợ vườn mà ở nhiều nơi, người ta còn thấy có nhiều xe tải đậu ven đường trưng bảng bán đào với những thùng đào tươi vừa mới hái chất ngập xe và giá rất phải chăng.
Đào có tới vài chục loại: đào vỏ xanh nhạt, đào vỏ vàng, hồng lợt, đỏ đậm, v.v… Thịt đào cũng có hai loại: trắng và vàng. Trong mấy năm gần đây, đào thịt trắng được nhiều người ưa thích vì lạ và vị có khác đôi chút, nhưng đào thịt vàng vẫn là chính và được tiêu thụ mạnh nhất. Giống như chôm chôm của ta, đào cũng có loại tróc hột và loại không tróc hột. Loại không tróc hột, thịt đào bám chặt vào hột nên loại này chỉ để ăn. Riêng loại đào tróc hột, người ta chỉ cần cắt ra làm đôi là hột bên trong tự động rời ra và có thể chế biến được nhiều thứ – từ bánh, mứt, kẹo, đóng hộp cho đến những thức uống như rượu đào hay trà đá có pha mùi vị đào rất thơm.
Người viết không thảo lắm với những món bánh mứt có lẽ vì vị ngọt nhiều theo khẩu vị của người Mỹ. Nhưng kem đào thì tuyệt vời, mà phải là thứ kem làm tại địa phương với đào thổ sản vừa được hái xuống còn tươi nguyên, đem gọt vỏ rồi cắt thành từng miếng nhỏ làm thành kem. Những thương hiệu kem lớn như Blue Bell hay Ben & Jerry cũng đã từng sản xuất loại kem đào trước đây nhưng hoàn toàn thất bại. Kem của những thương hiệu này cũng có vị đào đấy nhưng rất giả tạo, một người bình thường cũng dễ nhận ra ngay. Ở những nơi khác không biết, nhưng kem đào có thể xem là một thứ đặc sản của một số vùng trồng đào tại Texas, thường không thấy bán ở những siêu thị hay nơi nào khác mà chỉ là món thuộc loại cây nhà lá vườn. Và vì là cây nhà lá vườn nên ngoài mùa đào, ngay tại những nơi trồng đào cũng không thấy có. Cứ thử tưởng tượng, trong một ngày oi bức của mùa hè Texas, cầm trên tay một ly kem đào, múc một muỗng vừa đủ đưa lên miệng và để cho vị thơm ngọt mát lạnh của kem tan ra len lỏi vào từng tế bào của cơ thể thì dễ chừng cũng làm người ta quên ngay cái nóng oi bức đang bủa vây. Và những miếng thịt đào nho nhỏ, mềm, tươi nguyên trộn lẫn trong kem mới ngon làm sao. Ăn một lần là nhớ suốt đời.
Nhưng có lẽ cái thú nhất của mùa đào là nếu có cơ hội được đến tận những vườn đào, hái lấy một trái vừa chín tới trên cây, lau sơ qua cho hết lông và đưa lên miệng cắn ngập hai hàm răng để cho mùi thơm và vị ngọt của nước đào ứa ra ngấm vào tận từng chân răng thì mới đã. Và những giây phút đã đời ấy rất có thể sẽ làm người ta sống lại với kỷ niệm của những mùa mận mùa ổi xa xưa trên quê hương yêu dấu.
VH