Mới đó mà đã mười năm trôi qua kể từ khi chuyển về cái tiểu trấn xinh xinh dễ thương này; mười năm cũng là tựa, là lời của một bài hát; nói theo điển cố thì mười năm như “bóng câu qua cửa sổ”, nói có hơi hướm “ Trang – Lão” một chút là: mười năm như nước chảy mây bay, như phi hoa lạc diệp… Cái tiểu trấn này giờ toàn là dân “Xì – Mễ “, da màu và Việt. Người Mỹ da trắng lần lượt rời đi theo tỉ lệ với dân di cư chuyển đến. Cái tiểu trấn nghèo nhưng đẹp và thơm biết bao với những cây Mộc Lan, cây Mộc Lan có trong sân, vườn, bên đường… cứ vào chiều là hương bay thơm nồng cả không gian. Mỗi chiều chạy bộ là gã lại gặp một người phụ nữ da trắng. Bà có lẽ đã về hưu, dáng người thanh gọn và hay cười. Bà cũng đi bộ và còn hơn thế nữa. Bà cầm theo những túi nilon cứ mỗi bước chân bà lại cúi xuống nhặt rác bỏ vào túi, cứ như thế hết năm này qua năm khác, trước đó thì gã không biết nhưng từ khi chuyển về đây gã đã thấy bà làm như vậy. Mười năm đi bộ nhặt rác loanh quanh trong tiểu trấn. Ðã đôi lần gã đứng lại bắt chuyện với bà:
– Thưa bà! bà thật xinh đẹp và đáng khâm phục biết bao. Tôi thấy bà nhặt rác ở tiểu trấn đã nhiều năm nay.
– Chào ông! Cảm ơn ông đã khen, tôi chỉ muốn giữ cho tiểu trấn của mình sạch và đẹp thôi. Bà trả lời.
Sau đó gã hỏi tên bà, trò chuyện một hồi gã nói lời cảm ơn bà với sự chân thành và khâm phục:
– Thưa bà! bà thật xinh đẹp, tên của bà cũng đẹp nhưng hành động của bà còn đẹp hơn nhiều lần. Tôi muốn nói lời cảm ơn bà từ đáy lòng của tôi.
Bà cười vô cùng rạng rỡ và bắt tay gã:
– Cảm ơn ông! Những lời nói ngọt ngào và chân thật.
Rồi bà lại tiếp tục bước đi và cúi xuống nhặt rác. Gã tiếp tục chạy bộ nhưng trong đầu gã miên man với không biết bao nhiêu là ý nghĩ. Gã chợt nhiên so sánh hình ảnh bà Mỹ già thong thả đi bộ và nhặt rác, cứ mỗi bước chân lại cúi xuống lấy rác sao có vẻ giống như những vị sư hành “Tam bộ nhất bái” quá. Dẫu biết là rất khập khiễng khi so sánh như thế nhưng gã vẫn thấy có gì đó giông giống. Bà già Mỹ trắng nhặt rác với ý nghĩ trong sáng, thánh thiện. Bà chỉ mong cho tiểu trấn được sạch, đẹp. Bà làm trong một thời gian dài như thế rõ ràng là sự nhẫn nại và tâm nguyện của bà thật đáng khâm phục biết bao. Bà làm không hề cầu mong đáp trả, không cần ai biết… cứ âm thầm làm, làm tự nhiên và vui vẻ. Cái tâm hạnh của bà sao giống như “Bồ tát” vậy. Nhà Phật có bài kệ này:
“Việc thiện dù nhỏ nhất cũng cố làm”. Hay kinh Thánh cũng có câu:
“Siêng năng gieo sẽ gặt được vụ mùa bội thu”.
Bà già này có thể không cần biết những “lý thuyết” này nhưng bà đã thực hành ngay trong thực tế. Gã cảm ơn bà với tất cả sự chân thành và khâm phục, còn hơn thế nữa gã cảm ơn bà thay cho những cư dân của cái tiểu trấn này. Những cư dân này với nhiều lý do như: tập quán, văn hoá hay trình độ… gì gì đó vẫn cứ giữ nguyên cái thói quen xả rác nơi công cộng, ồn ào nơi công cộng và những đặc tính xấu khác làm phiền đến láng giềng. Những người da trắng họ bỏ tiểu trấn ra đi cũng vì không ít phiền muộn từ những lý do trên.
Cứ mỗi mùa hè và muà thu, bà Mỹ già da trắng này lại tiếp tục đi bộ và nhặt rác, những bước chân thong thả rảo quanh tiểu trấn của bà giữ cho tiểu trấn sạch đẹp, hành động của bà còn đẹp và thơm hơn hoa Mộc Lan ở tiểu trấn này.
STEVEN N.