Ngày truyền thống “April 1” bắt đầu Tháng Tư mới, khi tờ lịch cuối cùng đề ngày 31 tháng 3 rơi xuống, ghi nhận một thời điểm vừa mới qua đi. Cá Tháng Tư – April 1st – ngày mọi người có thể nói đùa với nhau về “những điều khó tin nhất,” nhưng không hề bị “nạn nhân” cáu kỉnh hay giận dữ. Cư dân của Pháp Quốc, nơi có kinh thành hoa lệ Paris, được xem là quê hương của Ngày Cá Tháng Tư, xuất hiện từ thế kỷ thứ mười sáu tại Pháp, vì đây cũng là thời điểm bắt đầu lễ hội Mùa Xuân. Thuở ấy, năm mới tại Pháp Quốc được tính từ ngày Một Tháng Tư; đến năm 1582, Hoàng Đế Charles IX đưa ra chỉ thị, chọn Ngày Một Tháng Một là ngày đầu năm. Tuy nhiên trên thực tế, vì phương tiện thời đó còn quá lạc hậu, người có trách nhiệm truyền tin phải chạy bộ loan báo, nên không phải cả nước có thể ngay lập tức cùng biết mệnh lệnh của nhà vua. Vì thế nhiều vùng vẫn tiếp tục mở lễ hội mùa xuân vào Ngày Một Tháng Tư.
Cũng có những nơi biết sự thay đổi này nhưng cư dân không chấp nhận, họ vẫn tiếp tục mừng lễ hội xuân trong Ngày Một Tháng Tư. Sự ngoan cố của họ được cho là “ngớ ngẩn,” trở thành trò cười của thiên hạ. Một số người lém lỉnh và thích đùa, đã gọi Ngày Một Tháng Tư là Ngày Nói Dối. Cũng từ đó danh xưng Cá Tháng Tư hay Ngày Nói Dối chính thức xuất hiện. Theo thời gian, những lời bông đùa trong Ngày Một Tháng Tư trở thành truyền thống, lan truyền từ Pháp sang Anh và Scotand. Người Anh và người Pháp đưa trò đùa nói dối sang các thuộc địa ở Bắc Mỹ. Dần dần Ngày Cá Tháng Tư được cư dân trên toàn thế giới biết.
Tháng Tư bắt đầu bằng Ngày Cá Tháng Tư, ngày mọi người có thể mang lại tiếng cười sảng khoái cho nhau, bằng những trò đùa không gây hại bất cứ ai. Những con cá giấy poission d’avril dán vào lưng một ai đó, không có ý nghĩa nào khác ngoài việc để “nạn nhân” cười vui, khi phát giác mình mang vác trên lưng một con cá to tổ bố.
Và đã có những “cú lừa” ngoạn mục nổi tiếng trên thế giới, trong ngày của những người thích đùa.
Ngày 1 tháng 04 năm 2013, Google phát hành một đoạn video cho biết: Trang YouTube sẽ đóng cửa vào ngày Cá Tháng Tư năm nay, với lý do: YouTube đã hoạt động tròn tám năm, mọi người bị thu hút vì dịch vụ tuyệt vời của trang này, mà quên rằng thực chất YouTube chỉ là một cuộc thi, và cuộc thi đó giờ đây đã đến hồi kết thúc. Video khá thuyết phục, vì có sự góp mặt của rất nhiều ngôi sao YouTube, như Antoine Dodson, David Devore Jr… YouTube sẽ đóng cửa 10 năm – để “thẩm định” tất cả những video đă đăng tải; và sẽ mở cửa lại vào năm 2023, để tuyên bố danh sách người thắng cuộc. Không những thế, YouTube còn tổ chức hẳn một cuộc thi, người dùng sẽ chọn ra một video được xem nhiều nhất trong những năm qua. Giải thưởng sẽ được trao cho người chiến thắng vào năm 2023, tức là 10 năm sau. Dĩ nhiên sau khi xem đoạn video nói trên, ai cũng nhận thấy đây chỉ là trò đùa “Cá Tháng Tư” của Google. Việc YouTube đóng cửa hoàn toàn vô lý, vì đây là dịch vụ video lớn nhất thế giới, một tháng có hơn một tỷ người truy cập.
Ngày Cá Tháng Tư Năm 1980, đài BBC đưa tin: Đồng Hồ Big Ben sẽ chuyển sang chế độ đồng hồ điện tử. Người ta sẽ sớm lắp bảng hiện số mới thay cho mặt đồng hồ cũ. Tin tức này ngay lập tức khiến thính giả người Anh bị sốc, thậm chí giận dữ gọi điện thoại yêu cầu phải bảo vệ Đồng Hồ Big Ben. Bản tin cũng nói rằng, bốn thính giả gọi điện thoại sớm nhất sẽ được tặng kim đồng hồ của Big Ben. Thật khó tin khi có cả những người ở hải ngoại, cũng gọi điện thoại cho BBC vì mong muốn sẽ trở thành người may mắn.
Năm 2007, hình ảnh xác ướp có hình dạng giống như nàng tiên dài khoảng 20 cen-ti-mét, được đăng trên trang web của Công Ty Lebanon Circle Magik. Một người đàn ông tìm thấy xác ướp khi dắt chó đi dạo trên con đường có từ thời La Mã cổ thuộc vùng nông thôn Derbysjire. Một vài ngày sau đó, đúng ngày 1 tháng 4, trang web của công ty đã có hàng chục ngàn người truy cập; họ nhận được hàng trăm email khác nhau. Tất cả đều tò mò về sự xuất hiện của sinh vật kỳ lạ này. Nhưng đến cuối ngày Cá Tháng Tư, Dan Banines, chủ sở hữu của trang web thú nhận: Xác ướp nàng tiên này thực chất chỉ là một trò lừa bịp. Từng là nhà sản xuất hình nộm chuyên nghiệp, chính ông đã tạo ra sinh vật này. Mặc dù tự đưa ra thông báo nói trên, nhiều người vẫn bác bỏ lời thanh minh của Dan Baines, có nghĩa là trò đùa Cá Tháng Tư của ông, vẫn qua mặt những người cả tin, giống như câu ngạn ngữ lừng danh của cư dân Scotland khi nói về April 1st: “Dinna laugh, dinna smile. Hunt the gowk another mile- Dinna cười to, dinna cười mỉm. Hãy săn chim cúc cu ở nơi khác.”
Ngày Một Tháng Tư Năm 1957, đài truyền hình tin tức Pamorama của BBC loan tin: Vì mùa đông năm nay không quá lạnh, loài mọt ngũ cốc bị tiêu diệt, các nông dân Thụy Sĩ đã có một mùa bội thu mì Spaghetti. Trong bản tin, Pamorama đính kèm đoạn phim chiếu cảnh các nông dân Thụy Sĩ kéo các sợi mì spaghetti từ cành cây xuống. Hàng trăm khán giả xem truyền hình đã tin, gọi điện thoại cho BBC nhờ tư vấn cách trồng cây mì tươi. Đài BBC trả lời: “Hãy gieo một cọng mì vào hộp chứa nước sốt cà chua, và sau đó hãy… cầu nguyện để hy vọng điều tốt đẹp nhất sẽ đến.” Tuy nhiên, trước khi kết thúc chương trình phát sóng ngay trong tối ngày 1 tháng 4, đài BBC thông báo: Bản tin về cây mì spaghetti chỉ là trò đùa Cá Tháng Tư mà thôi.
Năm 1962, chỉ có một kênh truyền hình duy nhất ở Thụy Điển, phát sóng màu đen trắng. Nhưng Ngày Một Tháng Tư năm đó, chuyên gia kỹ thuật của đài này là ông Kjell Stensson xuất hiện thông báo: Nhờ công nghệ mới, khán giả có thể chuyển đổi Ti Vi của họ, để xem được hình ảnh với những màu sắc sinh động. Tất cả những gì mọi người cần làm là trùm một miếng ny-lông màu lên màn hình Ti Vi. Để thuyết phục hơn, Stensson làm mẫu ngay trong chương trình. Hàng ngàn người bắt chước theo. Nhiều người bây giờ đã trưởng thành, nhớ lại hồi ấy cha mẹ họ vội vã lục tung nhà để tìm một miếng ny lông màu. Nhưng tất nhiên, sau đó họ biết đã bị “lừa.” Điều thú vị nhất là đúng bốn năm sau, ngày 1 tháng 4 năm 1970, chương trình truyền hình màu đầu tiên được phát sóng tại Thụy Điển. Không biết khi đó những người tin vào chiếc túi ny-lông ngày xưa kia có tin ngay lời của người dẫn chương trình không nhỉ…?
Tháng Tư năm 2016. Tôi bắt đầu một thời điểm mới, bằng sự hồi tưởng những điều xa xưa với lời ước nguyện: Cõi người ta cho dẫu có bị phỉnh lừa, cũng sẽ chỉ là những lời nói dối vui vẻ hồn nhiên của Ngày Cá Tháng Tư, không phải là những lời tráo trở nghiệt ngã khiến lòng bị tổn thương đến nỗi không thể nào quên.
HV – 4:10am Thứ Sáu ngày 01 tháng 04 năm 2016